Vooruitblik

Innovatieagenda

Met ingang van 1 januari 2019 is er de nieuwe tijdelijke subsidieregeling Innovatiegelden 2019-2022. Hierin ligt naast de stimulering van de innovatiekracht en de uitrol van kansrijke initiatieven de focus op digitale transformatie. Er zijn nieuwe criteria toegevoegd: op het gebied van digitale transitie in het bibliotheekveld, de expliciete aansluiting bij de klantvraag en de waardering voor inspiratie van buiten de sector, door de nadruk te leggen op het meer afwijkend zijn van wat gebruikelijk is. Partijen werken aan een nieuwe innovatieagenda die halverwege 2019 gereed is.

Jeugd & Onderwijs

De KB werkt aan de uitbreiding en verbetering van www.jeugdbibliotheek.nl met als doel het gebruik te vergroten. Actief blijft de KB het delen van kennis stimuleren rond activiteiten van digitale vaardigheden. Programma’s worden waar nodig actueel gehouden en uitgebreid. Met Kunst van Lezen worden proeftuinen voorbereid voor een huiswerkcentrum in bibliotheken. Een programma om de digitale geletterdheid van jeugdigen te stimuleren is in de maak.

Participatie en zelfredzaamheid

Bibliotheken spelen een belangrijke rol bij het zorgen dat alle Nederlanders een adequaat niveau van digitale vaardigheden bereiken, zo staat in de ‘Nederlandse Digitaliseringsstrategie’ (pagina 29/30). In dit kader zocht de Manifestgroep* samenwerking met de KB. De Manifestgroep is een samenwerkingsverband van vijftien uitvoeringsorganisaties in de publieke sector. Zij hebben in grote mate hun dienstverlening gedigitaliseerd en hun loketten grotendeels gesloten. Samen willen ze een vangnet creëren voor mensen die niet in staat zijn om met hun digitale dienstverlening om te gaan. Samen met de KB is hiervoor een plan ontwikkeld. Insteek is dat de bibliotheek als ‘hulp om de hoek’ het centrale punt (eerstelijns) wordt waar burgers terecht kunnen voor cursussen digivaardigheid en informatie over die uitvoeringsorganisaties. De bibliotheek is een laagdrempelige plek voor burgers die dicht bij huis hulp zoeken. Voor het leren omgaan met de e-overheid, raad en ondersteuning daarbij kan de bibliotheek een oefenplek, infopunt en wegwijzer zijn.

Dit plan geeft een extra stimulans aan het nationale programma de Bibliotheek en basisvaardigheden om bibliotheken in de periode 2019 – 2021 te ondersteunen en stimuleren het digi-taalhuis te transformeren naar hulp om de hoek. Verder wordt in 2019 de samenwerking met de belastingdienst voortgezet.

* Leden van de Manifestgroep: Belastingdienst, CAK,  CBR, CBS, CIZ, CJIB, Dienst Justis,  DUO, IND, Kadaster, Kamer van Koophandel, RDW,  RVO.nl, SVB en UWV.

Persoonlijke ontwikkeling

De SPN zal met de openbare bibliotheken verder uitwerking geven aan nieuwe diensten en activiteiten op het gebied van leven lang leren. De KB zal vormgeven aan haar rol binnen de markt van leven lang leren in Nederland door:

1. De behoefte aan informeel leren te ondersteunen door veel, goed toegankelijke informatie online aan te bieden
2. De behoefte aan niet-formeel leren (cursussen, trainingen etc.) te ondersteunen met het aanbieden van e-cursussen

Bovenstaande loopt deels al mee in reguliere KB werkzaamheden en programma’s zoals Basisvaardigheden.

Verandering en verbreding klassieke bibliotheek

De KB werkt in samenspraak met het bibliotheeknetwerk verder aan het realiseren van een Collectief Landelijk Bibliotheeksysteem. Eerste stap nu is het maken van een ketenbusinesscase.

De KB blijft de bibliotheken ondersteunen met trainingen voor medewerkers en met het voorzien in campagne- en promotiemateriaal en toolkits. Met het gratis jaarabonnement (2019) op Smooth Publish kunnen bibliotheken hun promotiemateriaal zelf personaliseren naar de lokale situaties. Het Landelijk Social Media Team blijft actief.

De workshops en het redactiewerk in het project ‘Haal meer uit je OB-netwerkportfolio’ worden voortgezet. Meer bibliotheken zullen betrokken worden bij het maken van blauwdrukken van websitepagina’s. Samen wordt een systeem opgezet voor het onderhouden van de blauwdrukken.

De kennis over digitale toegankelijkheid zal actief met de openbare bibliotheken worden gedeeld. Dit o.a. in een kennisgroep ‘Onbeperkt meedoen’ op de website biebtobieb en een deelsessie op het Bibliotheekcongres 2019.

De resultaten van het breder uitdragen en borgen van de methodiek ‘Leesplezier voor kinderen met een leesprobleem’ komen tweede helft 2019 beschikbaar.

Onderzoek en kennisdelen

De KB blijft kennis delen met de bibliotheken van al het onderzoek in artikelen op www.bibliotheekinzicht.nl. De content breidt zich gestaag uit. Zo groeien de verzamelde cijfers, trends en ontwikkelingen die inzicht geven in de staat van het openbare-bibliotheekstelsel.

Een deel van de onderzoeken gebeurt in opdracht van KB, al dan niet samen met andere partners. Een ander deel van de onderzoeken die het werk van de KB en openbare bibliotheken raken komt van externe bronnen. De KB en bibliotheken gaan door met het kennis delen en ontwikkelen van nieuwe kennis via het platform www.biebtobieb.nl.

Bibliotheken kunnen in 2019 één of meerdere modules van de Effectenmonitor gaan gebruiken. Daarnaast wordt de Effectenmonitor met nieuwe modules uitgebreid. Met de landelijke werkgroep Meten Maatschappelijke Opbrengst blijft de KB actief om de maatschappelijke effecten van bibliotheekdiensten steeds beter te meten en in kaart te brengen.

Kwaliteit en certificering

De VOB ondersteunt met een stimuleringspremie openbare bibliotheken bij het opzetten van een kwaliteitszorgsysteem. Dit past in het nieuwe certificeringskader van de Certificeringsorganisatie Bibliotheekwerk, Cultuur en Taal (CBCT).

Vakontwikkeling

Stelselpartners werken gezamenlijk aan antwoorden op vragen als:

• Hoe vangen we de uitstroom van medewerkers op?
• Hoe zorgen we dat huidige en nieuwe medewerkers hun werkzaamheden passend en succesvol blijven uitvoeren bij alle veranderingen in en rond de bibliotheek?

De KB zorgt voor regie. SPN exploiteert de Bieb Campus, het online platform voor leren en ontwikkelen van medewerkers en vrijwilligers. Zij levert ook een gezamenlijk opgesteld meerjarig strategisch bijscholingsprogramma op.

VOB en SPN maken samen met het HR-netwerk een opleidingsplan. Naast de opleiding van ‘community librarian’ wordt de opleiding ‘teacher librarian’ ontwikkeld en beproefd. De VOB werkt aan een toekomstgericht functiehuis met bijbehorende beschrijving en waardering van functies.