KMC 3000

Niet-verplicht veld. Niet herhaalbaar.

KMC 3000 bevat de primaire auteursvermelding

anonieme reisverhalen, voordrachten
auteursaanduidingen
auteurs dissertaties
auteur niet op titelblad
auteur = vertaler
latiniseringen
meerdere auteurs
mystificaties
ondertekening
onzekere toeschrijvingen
overheidspublikaties
plaatwerken
pseudoniemen
redacteuren tijdschriften
samenvattingen
transcriptie
$3000

In kmc 3000 komt de naam van de auteur te staan zoals vermeld op de titelpagina in de volgende vorm (gelijk aan de in de thesaurus):
voornaam/tussenvoegsel@achternaam!ppn!, dus Jan/de@Wit!123456789!
Toevoegingen komen tussen ( ), dus bijv. Jan/de@Wit (Jansz.)!123456789!
Als de voornaam ingangselement is, dan wordt deze voorafgegaan door @ en gevolgd door "% en de toevoeging (geen spaties), bijv. @Franciscus"%van Assisi!ppn!. Volgnummers in vorstennamen worden voorafgegaan door "% en in Romeinse cijfers gegeven, gevolgd door[spatie]=[spatie] Arabisch cijfer, bijv. @Louis"%XIV = 14 (King of France)!ppn!
Voor een kort overzicht van de vergelijking tussen de "oude" en "nieuwe" manier van thesaureren, zie Pica document 1
Voor een uitgebreider overzicht zie Pica document 2 (sectie 7)
Staat de auteursnaam in Griekse lettertekens op de titelpagina, dan wordt deze in kmc 4000 in het Grieks geciteerd. Hij wordt echter gethesaureerd in de Latijnse vorm (met eventueel een `roepnaam' in kmc 3400).
Men dient erop bedacht te zijn dat schijnbare initialen als M. (= Monsieur), P. (= Père), D. (= Dominus) geen onderdeel van de naam uitmaken.

Voor invoer persoonsnamen in de thesaurus, zie de auteursthesaurus

Indien de auteur niet op het titelblad staat, maar wel in het boek zelf, bijvoorbeeld als ondertekenaar van het voorwerk, of uit secundaire literatuur bekend is, dan wordt de 110-vorm uit de persoonsthesaurus gebruikt.
Schema:

Auteur
OP TP?
Ja, dan
       4000: zoals op tp.
       3000: zoals op tp.
Nee, dan
       4000: 110-vorm voluit tussen ( ) of [ ]
       3000: 110-vorm voluit

Secundaire auteur
OP TP?
Ja, dan
       4000: zoals op tp., maar met initiaal
       3011: zoals op tp.
Nee, dan verwaarlozen, of bij literatuur
       4000: 110-vorm met initiaal tussen ( ) of [ ]
       3011: 110-vorm voluit

Het 3000-veld is de automatische vervanging voor de codering '$3000' na de slash in het titelveld (kmc 4000). Verander je naderhand iets in het auteursveld, doe dat dan ook in kmc 4000 en andersom.

§ 41 De naam van de auteur wordt altijd in de beschrijving opgenomen, en wel als regel in de vorm: 'By + auteursnaam, pseudoniem of auteursaanduiding' (in te voeren als By $3000 . In bijzondere gevallen worden formuleringen gebruikt als: 'Text by ...', 'Engraved by ...', 'Music by ...', 'Begun by ...', 'By [= translated by] ...'. In de regel wordt de auteursnaam opgenomen in de vorm waarin deze op het titelblad staat (in de nominativus).

Hierbij doen zich de volgende bijzondere gevallen voor:
1. Als de auteursnaam wordt omsloten door de benaming van het werk of daar op andere wijze grammaticaal onlosmakelijk mee is verbonden, worden naam en verbindende frases geciteerd. Voorbeelden: 'Reqvest van Mr. Hvgo de Groot [...]. Aen syne Conincklijcke Majesteyt', 'Epithalamium scriptum ab H. Grotio nvptiis [...] Gvlielmi Martinii', 'Has theses juridicas disputandas proponet Theod. vander Muelen'.
2. Als het werk anoniem is gepubliceerd, maar de auteur is wel bekend, bijv. uit secondaire literatuur, dan wordt de auteursvermelding tussen [ ] gezet en de naam direct in de voorkeursvorm gegeven. Voorbeeld: 'Byen corf der H. Roomscher Kercke. / [By Philips van Marnix van Sint Aldegonde].'
2a. Als het werk anoniem is gepubliceerd, maar de auteur wordt wel genoemd in het boek, bijv. als ondertekenaar van het voorwoord, dan wordt de auteursvermelding tussen ( ) gezet en de naam direct in de voorkeursvorm gegeven.
3. Als het titelblad een pseudoniem, auteursaanduiding of iets dergelijks geeft, worden deze behandeld als boven voorgeschreven, doch hieraan wordt tussen [ ] de oplossing toegevoegd. Voorbeelden: 'By I.V.V. [= Joost van den Vondel]', 'By Salomon van Amstel [pseudonym of Daniel van Henghel]'.

NB: In het verleden werden aansluitende kmc's die met vierkante haken omsloten moesten worden alleen voorzien van één begin- en één eindhaakje. Een voorbeeld zou kunnen zijn een titel en impressum overgenomen uit het GGC (omdat het titelblad ontbreekt in het te beschrijven exemplaar). Dit zou vroeger genoteerd worden als:
kmc 4000: [@Boek over de diefstal van een vaatje bier. / By Pietje Puck
kmc 4040: Amsterdam, Jan Pieterse, 1700]
Aangezien dit door de losse veldpresentatie op het web veld niet mooi staat, moeten deze waar nodig aangevuld worden, dus
kmc 4000: [@Boek over de diefstal van een vaatje bier. / By Pietje Puck]
kmc 4040: [Amsterdam, Jan Pieterse, 1700]

§ 14 Als de auteur bekend is, wordt zijn naam hoofdwoord. Als auteur worden niet behandeld uitgevers, bloemlezers, bewerkers en berijmers (ook van bijbelgedeelten) en dergelijke tekstbezorgers; evenmin kent de STCN de corporatieve auteur.

De volgende bijzondere gevallen doen zich voor:
1. Redacteuren
Auteurs en redacteuren van tijdschriften worden geen hoofdwoord; worden ze op het titelblad als auteur gepresenteerd, dan worden ze opgenomen als secundaire auteur.

2. Dissertaties
Van dissertaties, disputaties en dergelijke wordt de naam van de soi-disant auteur (promovendus, defendens) hoofdwoord; de praeses wordt in kmc 4000 na $3000 opgenomen als: 'Praes.: ...' (=secundaire auteur), bijv. ppn 215710037. De defendens wordt ook als auteur beschouwd als hij een tekst van een ander afdrukt en becommentarieert (bijvoorbeeld een hoofdstuk uit de Bijbel of uit het Corpus juris). Is evenwel de praeses of de promotor kennelijk de auteur van de dissertatie of disputatie, dan wordt deze hoofdwoord, en de defendens wordt dan opgenomen als secundaire auteur (als: 'Def.: ...'), bijv. ppn 113712758. Vooral bij titels als 'Disputatio prima / secunda / tertia (enzovoort) de ...' komt dit voor; bij een latere verzameluitgave hiervan als: 'Status reipubl. Foederati Belgii, disputationibus aliquot excussus in academia Groningana sub praesidio Martini Schoockii' wordt Schoockius hoofdwoord zonder verdere verantwoording hiervan. De praeses moet niet verward worden met de rector magnificus op wiens gezag (`ex auctoritate') een promotie plaatsvindt. De rector magnificus wordt niet opgenomen in de beschrijving.

3. Anoniemen
Bij anoniem gepubliceerde reisjournalen wordt de 'reiziger' indien op het titelblad vermeld als auteur behandeld. Bij anonieme publieke voordrachten van redevoeringen en gedichten wordt de declamator indien op het titelblad vermeld als auteur behandeld.

4. Samenvattingen en bewerkingen worden behandeld als nieuw werk en dus beschreven op de naam van de samenvatter of bewerker; indien de presentatie op het titelblad dat wenselijk maakt, kan worden verwezen naar de oorspronkelijke auteur.

5. In een geval als 'Confessie ofte belijdenisse van Lowijs Gaufridi [...] welcke was een overste der tovenaeren' wordt Gaufridi als auteur behandeld.

6. Plaatwerken
Bij werken die zijn uitgegeven terwille van de illustraties (verzamelingen gravures met titelblad, met of zonder begeleidende tekst, inleiding of toelichting van anderen, wordt de illustrator (kunstenaar) als auteur behandeld. Zijn naam wordt opgenomen na de slash als 'Engraved by ...', 'Woodcuts by ...', en dergelijke, eventueel '(Engraved) by ...' of '[Engraved by ...]'. Wordt de auteur van de begeleidende tekst op het titelblad genoemd, dan wordt deze in de auteursvermelding opgenomen (na de kunstenaar) als 'Text by ...'. Zonodig kan deze mededeling ook aan de rest van het boek of andere bronnen ontleend tussen ( ) of [ ] worden opgenomen. Bij 'normale' geïllustreerde werken die op de auteur van de tekst (of anoniem) worden beschreven, wordt de illustrator, ook als hij op het titelblad voorkomt, verwaarloosd.

7. Overheidspublikaties
Overheidspublikaties worden anoniem beschreven, wat wil zeggen dat personen die overheidspublikaties (en andere officiële stukken als Acten van een Synode) ambtshalve ondertekenen, niet worden opgevat als auteur en op geen enkele wijze worden vermeld in de beschrijving. Ook gevallen waarin dergelijke personen met naam of in omschrijving op het titelblad voorkomen, worden behandeld als anoniem gepubliceerd (bijvoorbeeld 'Ordonantie voor den Hove van Hollandt, ge-emaneert bij Keyser Maximiliaen', 'Placaet onses heeren des coninx [= Philips II]', 'Edict van den coningh van Vranckryck [= Lodewijk XIII]'). Zo ook teksten als 'Aen-spraeck van Jacobus VI aent Parlement van Schotlandt', 'Brief van den coninck van Vranck-ryck aen't legher by Parys'. Deze beschrijvingen worden opgenomen met geografisch trefwoord. Zie voor overheidspublikaties ook hier.
Aflaten, encyclieken, bullen enzovoort van pausen en bisschoppen worden behandeld als overheidspublikaties: anoniem beschreven, opgenomen met geografisch trefwoord op Rome, Münster enzovoort; de pausen e.d. worden analoog behandeld aan koningen. Als overheidspublikaties gelden niet: missives van bijvoorbeeld Michiel de Ruyter aan de Admiraliteit, brieven van ambassadeurs aan hun regering, en dergelijke semi-officiële stukken: ze worden beschreven op naam van de auteur, indien bekend.
Instructies en reglementen van de Oost- en Westindische Compagnieën voor hun personeel, overeenkomsten van deze compagnieën met plaatselijke heersers, enzovoort worden niet beschouwd als overheidspublikaties.

§ 15 Latiniseringen auteursnaam
De auteursnaam, die bij Latijnse werken meestal in de genitivus op het titelblad staat, komt in kmc 3000 in de nominativus. Bij gelatiniseerde namen bestaat de nominativus gewoonlijk uit de Nederlandse naam + -us of -ius.
Een Nederlandse naam die uitgaat op (e)r zou in die vorm ook een Latijnse nominativus kunnen zijn, met een genitivus op i, bij voorbeeld: Visscher, Visscheri. (Vgl. vir, viri.) In zulke gevallen wordt toch gekozen voor de vorm Visscherus, tenzij in de publicatie zelf de Latijnse nominativus Visscher voorkomt.
Bij namen op (e)r die een niet-Nederlandse oorsprong hebben, wordt gehandeld in lijn met de traditie. Dus: Lutherus, maar Scaliger en Nasr.

§ 19 Pseudoniem
Een opgelost pseudoniem wordt als volgt weergegeven:
kmc 4000: @Aenmerckingen op het genaemde zedigh ondersoeck van het theologisch advys, over't gebruyck der kerckelijcke goederen. / By $3000 [pseudonym of Gisbertus Voetius]
kmc 3000: Christianus@Constantius!06986750X!Christianus@Constantius
kmc 3400: Gisbertus@Voetius!069368074!Gisbertus Voetius

In kmc 3400 worden de naam van de echte auteur en zijn thesauruslemmanummer opgenomen volgens de structuur van kmc 3000.

Als een opgelost pseudoniem niet op de titelpagina staat maar als ondertekening aan het eind van de tekst, dan wordt het niet in kmc 4000 opgenomen. Er wordt op hoofdvorm van de echte naam gethesaureerd (=kmc 110). Het pseudoniem wordt in een annotatie vermeld.

In enkele uitzonderlijke gevallen, bij zeer bekende auteurs die louter onder hun pseudoniem bekend zijn, wordt het pseudoniem niet opgelost en wordt er ook geen kmc 3400 gemaakt. Bij voorbeeld: MoliŠre (pseud. van Jean Baptiste Poquelin) en Voltaire (pseud. van François Marie Arouet).

Een onopgelost pseudoniem met naamstructuur wordt gewoon hoofdwoord, mits het op de titelpagina voorkomt.

Voor de invoer in de auteursthesaurus, zie hier.

§ 21 Mystificaties
Foute auteursnamen op de titelpagina. Indien het hier om een vergissing gaat, wordt de zaak op de manier van De blinde werelt afgehandeld. De annotaties Engraved title-page: De Spaanse nagt-looper en The real author is Alonso Jeronimo de Salas Barbadillo komen ieder in een eigen kmc 4201.
In de thesaurus wordt de foute auteursnaam beschouwd als een naamsvariant en als zodanig opgenomen in kmc 200.

Mystificatie. Op de titelpagina staat opzettelijk een verkeerde naam, d.w.z. de naam van een andere bestaande auteur. Is de naam van de echte auteur bekend, dan wordt:
kmc 3000: naam en ppn van de verkeerde auteur
kmc 3400: naam en ppn van de echte auteur
kmc 4000: ... / By $3000 (dus de naam van de verkeerde auteur)
kmc 4201: Mystification; the real author is AA
Dankzij kmc 3400 wordt de naam van de echte auteur hoofdwoord van de beschrijving en is de titel ook op zijn naam vindbaar bij online retrieval.

Is de echte auteur onbekend, dan wordt:
kmc 4000: ... / By (standaardnaam verkeerde auteur; niet By $3000)
kmc 3011: naam als op titelpagina en ppn van verkeerde auteur
kmc 4201: Mystification; the real author is unknown

Auteur = Vertaler
Regelmatig komt het voor dat een vertaler op de titelpagina gepresenteerd wordt als de auteur. Bij voorbeeld: `Vondelens Hippolytvs of Rampsalige kuyscheyd.' In zo'n geval wordt de volgende formule gebruikt:
kmc 4000: @Hippolytvs of Rampsalige kuyscheyd. / By [$3000. ; Translated by] J. van den Vondel
kmc 3000: @Seneca (philosophus)!068825048!
kmc 3011: @Vondelen!068423667!
kmc 3220: @Phaedra. Dutch

Bij te onzekere auteurstoeschrijvingen, of dusdanige bewerkingen dat het boek niet meer op naam van de oorspronkelijke auteur kan komen, wordt er een annotatie gemaakt in de trant van `Adaptation of XXX, ...', of `Ascribed to YYY' De naam van XXX of YYY komt dan in kmc 3011, in zijn standaard naamsvorm en gevolgd door zijn PPN tussen ! !. Zodoende is het werk ook online vindbaar op zo'n niet als ingang gehonoreerde auteursnaam.

§ 22 Ondertekening
Pamfletten, gelegenheidsgedichten en dergelijke zonder titelblad maar ondertekend met de auteursnaam gelden niet als anoniem gepubliceerd. Na de / in kmc 4000 komt de auteursnaam tussen ( ), dus ... / (By $3000)

§ 23 Meerdere auteurs
Combinaties van auteurs.
Als verschillende werken van meer dan één auteur in één uitgave zijn verenigd onder gemeenschappelijke titel en de auteurs vormen een vaste en veel voorkomende combinatie en de eigenlijke titel is weinig individueel of ontbreekt, dan wordt de naam van de eerste auteur hoofdwoord. Kmc 4000 somt alle auteurs op, gescheiden door komma's (bij correspondentie gescheiden door and). De eerste naam wordt vervangen door $3000 en wordt gethesaureerd. Deze naam wordt dus hoofdwoord. De andere auteursnamen komen in hun standaardvorm in kmc 4000 en staan in de vorm van de titelpagina in kmc 3011 en volgende.
In geval van klassieke auteurs komt bovendien de naam van de eerste auteur in de vorm van de `roepnaam' in kmc 3400.

§ 24 Als verschillende werken van meer dan één auteur in één editie zijn verenigd onder gemeenschappelijke titel en de auteurs zijn bij elkaar gezocht voor deze uitgave, waarvan de titel meer dan de (vaak niet volledig) vermelde auteurs individueel en significant is en het verzamelkarakter van de uitgave uitdrukt, dan wordt de uitgave anoniem beschreven op het eerste woord behalve de auteursnaam en daarop volgende mededelingen als 'en anderen'. De eerstgenoemde auteur wordt opgenomen in de auteursvermelding; de overige auteurs worden geredigeerd tot 'et al.'. Vermeldt het titelblad geen auteurs, dan worden deze verwaarloosd (bijvoorbeeld bij bundels gelegenheidsgedichten met meerdere door verschillende auteurs ondertekende bijdragen).

§ 25 Meerdere auteurs met meerdere werken
Indien er twee titels van twee auteurs gelijkwaardig op het titelblad worden genoemd, wordt de volgende structuur gebruikt:
kmc 4000: @De mare libero. / By $3000 $ De maribus. / By Paullus Merula
De tweede auteur wordt opgenomen in kmc 3011 en wel in de naamsvorm zoals die op de titelpagina voorkomt. In kmc 4000 komt hij in de standaardvorm.

§ 26 Als verschillende werken van meer dan één auteur in één uitgave zijn verenigd, met de auteursnamen op het titelblad, en de auteurs worden niet gelijkwaardig gepresenteerd, dan wordt de voornaamste auteur hoofdwoord en worden de overige verwaarloosd.

§ 27 Werk van samenwerkende auteurs (meerdere auteurs schrijven samen één werk) wordt opgenomen onder de eerste of voornaamste. Bij vaste combinaties, zoals Betje Wolff en Aagje Deken (ppn 189728973) worden beide auteurs opgenomen gescheiden door 'and'. Bij lossere combinaties wordt de eerste auteur hoofdwoord, de overige auteurs worden geredigeerd tot 'et al'. De andere auteurs worden wel gethesaureerd.

§ 29 Auteursaanduiding
Als een auteursaanduiding (omschrijving, initialen) niet opgelost kan worden, wordt de aanduiding geen hoofdwoord. Er komt dan dus geen kmc 3000 (dat zou immers een hoofdwoord opleveren), maar:
kmc 4000: ... / By P.P of:
kmc 4000: ... / By Een liefhebber der waarheid

Kan de auteursaanduiding wel opgelost worden, dan komt deze wel in kmc 3000.

Een beroep wordt niet beschouwd als auteursaanduiding. dus `Door I.R.B. Landmeter' wordt behandeld als: `Door I.R.B.'.

Te algemene aanduidingen als `Een liefhebber (derselver)' worden genegeerd.

Onopgeloste auteursaanduidingen die niet op de titelpagina staan worden eveneens genegeerd.

In de thesaurus wordt de auteursaanduiding beschouwd als naamsvariant en als zodanig ingevoerd in kmc 200.
Voorbeeld:
005 Tpx
100 Johann Christian@Lehmann
200 Johan Christian@Lehman
200 /een@Liefhebber van de bloemkweekery
300 1675-1739
LET OP: In het GGC zijn sommige auteursaanduidingen behandeld als pseudoniem, zoals in het bovenstaande geval van Lehmann waarbij in kmc 410 een verwijzing wordt gegeven naar ppn 078421314. Het is niet de bedoeling dat dit laatste ppn gebruikt wordt in de STCN-beschrijving. De 410-constructie gebruiken we alleen bij 'echte' pseudoniemen!

De auteursaanduiding in de praktijk:
Een beschrijver kan de auteursaanduiding in het werk `Liedjens van gisteren. Door P.P.' niet oplossen. Dus:
kmc 4000: @Liedjens van gisteren. / By P.P
kmc 3000: -
kmc 4400: @Liedjes

Bij verdere bewerking blijkt P.P. geïdentificeerd te kunnen worden als Pietje Puk. De beschrijving wordt dan als volgt aangepast:
kmc 4000: @Liedjens van gisteren. / By $3000 [= Pietje Puk]
kmc 3000: @P.P.!ppn!
kmc 4400: -

Ander voorbeeld:
kmc 4000: @Hoveniers zak-boekje of Nieuwe volmaakte bloem-thuin, in de winter. / By Een liefhebber van de bloemkweekery [= Johann Christian Lehmann]
kmc 3000: @Liefhebber van de bloemkweekery!078421241!
kmc 4400: -

Let op de hoofdletters van een auteursaanduiding als Een liefhebber der waarheid:
kmc 4000: ... / By Een liefhebber der waarheid

Let ook op de naamval van een auteursaanduiding. Deze wordt - net als de auteursnaam - zonodig omgezet naar de nominativus. Dus: "... door eenen liefhebber der deugden" wordt
kmc 4000: ... / By Een liefhebber der deugden

§ 31 Auteursaanduiding: lettercombinaties
Initialen die niet opgelost kunnen worden, komen niet in kmc 3000, alleen in kmc 4000 na de slash. Initialen die wel opgelost kunnen worden komen wel in kmc 3000 in de vorm @A.B.C., behalve als duidelijk is dat er een voorvoegsel gebruikt is, dan niet @L.v.C maar L./v.@C

§ 32 Auteursaanduiding: niet-lettertekens
Een naam die louter uit *** of ??? enz. bestaat, kan niet in de persoonsnamenthesurus worden ingevoerd. Als de aanduiding niet kan worden opgelost, wordt kmc 3000 of, bij een secundaire auteur, 3011 niet ingevuld. Als bekend is wie zich achter de aanduiding verschuilt, wordt in kmc 3000 dan wel 3011 de standaard naamsvorm ingevuld. In kmc 4000 kunnen de *** enz. altijd wel worden opgenomen. Voorbeeld:
kmc 4000: @Memoires van ***
kmc 3000: -
kmc 4000: @Memoires van ***. / [By Jan Jansen]. ; Edited by ??? [= P. Pietersen]
kmc 3000: Jan@Jansen
kmc 3011: Petrus@Pietersen

Transcriptie I/J en U/V/W

Regel: I/J en U/V/W worden in voornamen genormaliseerd. Verder letterlijke transcriptie, eventueel omzetting naar de nominativus. Initialen worden zonder normalisering getranscribeerd. In afgekorte namen worden I/J en U/V/W genormaliseerd als de uitvulling herkenbaar is.

Uitwerking romein:
B.v. `... per IANVM DOVSAM' wordt:
  By Janus Dousa
  `... door I. Dousa' wordt:
  By I. Dousa
  `... door I.V.' wordt:
  By I.V. [= Johannes Uyttenbogaert]
  `... door Ioh. Uyttenbogaert' wordt:
  By Joh. Uyttenbogaert

Let op: Een u/U die er uitziet als wordt getranscribeerd als een v/V.

Uitwerking gotisch:
B.v. `... door an Dousa' wordt:
  By Jan Dousa
  `... door . Dousa' wordt:
  By I. Dousa

Voor hoofdlettergebruik in franse namen, zie hier. (met dank aan de samensteller, Sylvia van Zanen) NB. Is een auteursnaam deel van de titel, dan volgt letterlijke transcriptie, zoals altijd bij de titel: (romein:) 'Apologia contra IANVM DOVSAM' wordt:
Apologia contra Ianvm Dovsam.

top