Best practices 2

Een greep uit het programma

De veranderde samenstelling van de bevolking vraagt om herijking van het personeelsbeleid van bibliotheken. Lijken we niet te veel op elkaar? De tijd is rijp voor een nieuwe code. En hoe kunnen we jongeren met diverse culturele achtergronden verleiden tot frequenter bezoek aan een bibliotheek? Met hiphop bijvoorbeeld. In veel bibliotheken al een doorslaand succes.

groen-rechts

Best practices 2

Een greep uit het programma

De veranderde samenstelling van de bevolking vraagt om herijking van het personeelsbeleid van bibliotheken. Zijn we niet te wit en te oud? De tijd is rijp voor een nieuwe code. En hoe kunnen we jongeren met diverse culturele achtergronden verleiden tot frequenter bezoek aan een bibliotheek? Met hiphop bijvoorbeeld. In veel bibliotheken al een doorslaand succes.

groen-rechts
goud-chapeau

Code Bibliothecaire Diversiteit

‘Tijd om in actie te komen’

We weten het wel: we zijn een ‘witte’ bibliotheek. Het gebrek aan diversiteit zien we niet alleen terug in de kleur van medewerkers, maar ook in de collectie, het publiek tijdens bijeenkomsten en niet te vergeten in bestuurlijke functies. Hoog tijd voor een Code Bibliothecaire Diversiteit, vindt Patrick Heemstra van platform De Bieb Letter.

Er bestaat toch al een Code Culturele Diversiteit, is die niet afdoende? “Nee, ook al hebben de kunst en cultuur- en bibliotheeksector zeker raakvlakken, er liggen toch net andere vraagstukken”, aldus Heemstra. Hij pleit dus voor een ‘code’ waaraan de hele sector zich kan spiegelen. “De sector is echt van goede wil, maar ik denk dat bibliotheken beter moeten nadenken over hun personeelsbeleid. Daar kan zo’n Code Bibliothecaire Diversiteit bij helpen.”

Bibliotheken moeten beter nadenken over hun personeelsbeleid.

Wie doet er mee?

Iedereen voelt wel dat de tijd rijp is. Nu is het tijd om in actie te komen. Heemstra is initiatiefnemer van de code, maar natuurlijk moet dit in dialoog met het veld tot stand komen. Heemstra stelt voor uit te gaan van de vier B’s: bibliotheek, bezoekers, bibliothecarissen en bondgenoten. “Ik heb een eerste aanzet gegeven, maar nu is het tijd om het met elkaar op te pakken. Wie doet er mee?”

Reactie

‘Meer bekendheid over meerwaarde’

“Culturele diversiteit heeft een grote meerwaarde voor instellingen: het kan bijvoorbeeld tot innovatie of meer bezoekers leiden. Tijdens deze workshop bleek dat niet iedereen bekend is met die meerwaarde. Er is een open gesprek gevoerd waarin iedereen de ruimte kreeg om zich kwetsbaar op te stellen en vragen te stellen. Heel waardevol.”

Roel van den Sigtenhorst, Openbare Bibliotheek Amsterdam

goud-chapeau

Hoe maken we bibliotheken aantrekkelijker voor jongeren?

goud-chapeau

Hoe maken we bibliotheken aantrekkelijker voor jongeren?

‘Wees niet bang, haal hiphop in huis’

‘Waar zijn al die jongeren toch mee bezig?’, vroeg Karen Bertrams van Probiblio zich een aantal jaren geleden af. Het antwoord lag op straat: met hiphop. Vier bibliotheken, Muziekweb en Probiblio staken de koppen bij elkaar en richtten de taskforce ‘HipHop in je Bieb’ op. Een gezamenlijke programmering en collectie rond hiphop en urban culture bleek dé ingang te zijn om jongeren naar de bieb te trekken.

Voor veel bibliotheekmedewerkers is hiphop misschien een ver-van-mijn-bed-show, maar volgens Bertrams hoef je het niet alleen te doen. “Betrek jongeren bij je collectie en programmering, werk samen met influencers in je buurt.” Ze begrijpt de koudwatervrees wel, maar ze moedigt bibliotheken aan om hun vloer open te stellen voor ‘urban programmering’, en gewoon te beginnen. “Er zijn veel bibliotheken waar het goed gaat, daar kun je van leren. En ons logo kun je zo downloaden en gebruiken.”

Betrek jongeren bij je collectie en werk samen met influencers in je buurt.

Levendige cultuur

Hiphop is een breed begrip. Het behelst niet alleen muziek, maar er gaat een levendige cultuur achter schuil van kunst, dans, graffiti en taal. Deze biedt volop mogelijkheden om verbinding te leggen met de collectie en programmering in je bibliotheek. Zo heeft ‘HipHop in je Bieb’ een hiphopmeubel ontworpen met een speciale urban collectie. “Jongeren willen echt andere boeken lezen, zoals over hiphop zelf of Engelstalige romans. Je collectie moet daarop aansluiten”, aldus Bertrams.

Haakjes zoeken

Zo’n meubel is een heel concreet middel, maar ‘HipHop in je Bieb’ organiseert ook activiteiten zoals theatercolleges met rapper Fresku en adviseert docenten Nederlands hoe je hiphop kunt verbinden aan taallessen. Ook het Instagramaccount ‘Hiphop & Je leest’ waarin bekende rappers zoals Ronnie Flex vertellen over hun relatie met literatuur, is een mooi ‘haakje’ om boeken in je collectie onder de aandacht te brengen. Jaap van der Doelen van ‘HipHop in je Smoel’: “Ronnie Flex heeft bijvoorbeeld een tattoo van Anne Frank en zijn nieuwe album heet ‘Remi’ naar de jongen uit ‘Alleen op de wereld’.”

Uitwisseling

Ook Fariesj Abdoelrahman spreekt met zijn platform Quardin Music een groep jongeren aan die normaal niet zo snel met de bibliotheek in aanraking komen. Maar volgens Abdoelrahman zijn ze wel allemaal bezig met het ontwikkelen van hun talent. Hij vroeg zich af waar zij dat het beste tot bloei konden laten komen. Het antwoord lag voor de hand: in de bibliotheek. Laagdrempelig, dichtbij, veilig en een huis vol kennis. En het verhaal kent twee kanten: “Nu fungeren de jongeren als klankbordgroep voor de bibliotheken in bijvoorbeeld Barendrecht en Spijkenisse. Mooi toch?”

Meer weten over (de geschiedenis van) hiphop en wat je er als bibliotheek mee kunt doen?

Reactie

‘Je moet een mix aanbieden’

“In Utrecht doen we hier nog niet zoveel mee, laten we zeggen dat we nog zoekende zijn. Als je álle jongeren wilt bereiken, moet je een mix aanbieden van hiphop en andersoortige activiteiten. Maar de urban culture kan voor een grote groep zeker een goede ingang zijn. Ik neem wel de tip mee dat je een klankbordgroep voor je programmering kunt inzetten. Zelf heb ik geen idee wie die influencers zijn!”

Bibi van den Dijck, Bibliotheek Utrecht

Reactie

‘Weten wat er speelt’

“In Rotterdam doen we al veel met ‘HipHop in je Bieb’. Het theatercollege met Fresku was een groot succes, maar ook aan de schrijfcursus met rapper Winne deden heel veel jongeren mee. Je moet als bibliotheek goed weten welke ‘iconen’ je aantrekt. Onze medewerker Sander Slegtenhorst heeft daar veel gevoel voor. Dat is volgens mij het belangrijkste als het gaat om diverser personeel: medewerkers hoeven niet per se een ‘kleur’ te hebben, maar moeten vooral weten wat er speelt in de stad, in verschillende lagen van de bevolking.”

Asmeret Habte, Bibliotheek Rotterdam