Kokki Bitja: een boek over het oudste Indische kookboek

Op 25 september verwelkomt de KB belangstellenden en experts voor het event Kokki Bitja: een boek over het oudste Indische kookboek. De schrijfster vertelt over het boek en daarnaast zullen meerdere experts context en achtergrond geven. Ook wordt spekkoek uit het boek geserveerd bij de borrel.

De Indische keuken vormt een belangrijk onderdeel van de Indische cultuur in Nederland. Door de eeuwen heen is deze mengkeuken ontstaan in de voormalige kolonie Nederlands-Indië en daardoor niet los te zien van de Nederlandse geschiedenis. Het uitgeven van kookboeken met Indische recepten kwam pas tegen het einde van de 19e eeuw op gang en deze boeken waren voornamelijk in de Nederlandse taal. Een uitzondering hierop is het kookboek dat in 1843 in Batavia verscheen met de tweetalige titel Kitab masak-masakan India, jang terseboet bagimana orang orang sadiakan segala roepa roepa makanan, maniesan, atjaran dan sambalan – Indisch Kookboek bevattende de wijze waarop allerlei soorten van spijzen, confituren en ingelegde zuren worden toebereid.

De recepten in het boek zijn van onder andere Javaanse, Europese, Arabische, Indiase, Maleisische en Chinese origine. Aan de hand van de uiteenlopende schrijfstijlen en taalgebruik is te zien dat ze door verschillende vrouwen met verschillende achtergronden zijn geschreven. Het boek was populair en werd veelvuldig herdrukt. In de loop van de tijd werd er een fictieve auteur aan toegevoegd in de persoon van ‘Nonna Cornelia’ en kreeg het boek een simpelere titel: Kokki Bitja oleh Nonna Cornelia (Kokki Bitja door Mevrouw Cornelia). 

Marjolein Kokosky Deforchaux-Kelderman was jarenlang werkzaam bij Atheneum boekhandel en runt tegenwoordig samen met haar man een Indisch afhaalrestaurant in Rotterdam. Jaren geleden werd ze gegrepen door het oudste Indische kookboek. Tijdens haar zoektocht naar de oorsprong van Kokki Bitja en de verhalen achter de recepten, maakte ze veelvuldig gebruik van (onder meer) de KB-collectie. Het onderzoek resulteerde in haar in juni verschenen publicatie Kokki Bitja: een boek over het oudste Indische kookboek. In dit nieuwe boek zijn de recepten niet alleen vertaald, maar ook voorzien van een cultuurhistorische context. Aan de hand van onder meer fragmenten uit 19e-eeuwse (koloniale) literatuur en archiefmateriaal schetst Kokosky Deforchaux-Kelderman hoe de diverse culturen in het voormalige Nederlands-Indië bijdroegen aan het ontstaan van de Indische keuken. 

• vanaf 13:00 uur: Inloop.
• 13:30 uur: Welkom door Arno Kuipers (KB-collectiespecialist Nederlandse Taal en Letteren).
• 13:40 uur: Interview met Marjolein Kokosky Deforchaux-Kelderman door Channa Hoogervorst (KB-collectiespecialist Nederlandse cultuur) over de totstandkoming van het boek.
• 14:20 uur: Prof. dr. Tom Hoogervorst (senior researcher KITLV, Leiden) vertelt over zijn onderzoek naar de culinaire geschiedenis van de Indonesische keuken in Suriname, Zuid-Afrika en Sri Lanka.
• 14:40 uur: Hedwig Weber (eigenaar Soet n Sout) vertelt over haar ervaringen met het omzetten van het recept voor pankoek (spekkoek) naar de hedendaagse keuken. Deze pankoek zal ook bij de borrel worden geserveerd.
• 14:55 uur: Toelichting op de expositie door Arno Kuipers.
• 16:00 uur: Borrel en bezichtiging expositie.
• 18:00 uur: Afsluiting.

Van 2 t/m 28 september zal een expositie in de KB nationale bibliotheek te zien zijn in de ruimte voor Club Erasmus. 

In de expositie zie je KB-collectiestukken die Kokosky Deforchaux-Kelderman gebruikte voor haar onderzoek naar de verhalen achter de recepten in Kokki Bitja. Ook worden er bijzondere stukken  – zowel boeken als keukengerei – uit haar eigen collectie getoond. 

Lees hier meer over de expositie.

Aanmelden kan gratis via de ticketshop. Er is beperkt plaats, dus wees er snel bij.