Willem Pijper

Table of contents

De collectie Willem Pijper in het kort

  • Inhoud: partituren, brieven, archiefmateriaal en objecten van en over componist Willem Pijper.
  • Omvang: 95 partituren voor muziekstukken, 142 programma's, meer dan 2.800 brieven van en aan Pijper, 133 muziekkritieken, 35 portretten en 115 overige objecten (circa 1,75 meter in totaal).
  • Toegang: vindbaar via de KB-catalogus. Ter inzage in de leeszaal Bijzondere Collecties; worden niet uitgeleend. Als collectie is het geheel in detail ontsloten met een gedrukte inventaris. De brieven zijn ook verwerkt in de Catalogus Epistularum Neerlandicarum (CEN).
  • Meer informatie: Jeroen Vandommele.

Geschiedenis van de collectie Willem Pijper

Willem Pijper (1894-1947) was 1 van Nederlands belangrijkste componisten uit de 20e eeuw. Tijdens het bombardement van Rotterdam in 1940 verloor hij zijn huis bij een brand, waar zich 25 jaar aan archief bevond. De oorspronkelijke partituren van het merendeel van Pijpers composities waren tijdelijk in een bankkluis ondergebracht en bleven zo gespaard. Deze vormen het belangrijkste onderdeel van de collectie Willem Pijper bij de KB.

Inhoud van de collectie

De collectie bevat daarnaast een grote hoeveelheid correspondentie, gedrukte partituren, programma's van uitvoeringen en recensies van Pijpers werken, artikelen over hem en foto's en portretten. Ook zijn in het archief beschouwingen van Pijper te vinden, en wat varia, zoals zijn stemvork en door hem geschreven Sinterklaasgedichtjes.

Opera

Een bijzonder deel van het archief zijn de dossiers rond zijn opera Halewijn, met onder andere een exemplaar van de partituur met regieaanwijzingen, kladversies van het libretto en een geluidsopname uit 1937, en de onvoltooide opera Merlijn, met correspondentie met de auteur Simon Vestdijk, varianten van het libretto en uitgebreide aantekeningen.

Ontstaan van de collectie Willem Pijper

De collectie is in december 1949 door de erven van Willem Pijper aan de KB geschonken. In de periode daarna is de collectie meerdere keren uitgebreid, onder andere met de correspondentie met L.G.A. Bolleman (geschenk in 1976), programma's en recensies uit de collectie van componist Kees van Baren (1986 en 1991), stukken uit verschillende collecties en nalatenschappen: door Hans Henkemans in 1981, Annie Eldering in 1990, Corrie Hartong in 1991, Saar Bessem in 1992 en Jacques de Monchy in 1992.

In 1987 kocht de KB de partituur van Halewijn aan, door Johan de Meester voorzien van regieaanwijzingen. Andere stukken van en over Willem Pijper uit het bezit van Emmy van Lokhorst werden in 1996 aan de collectie toegevoegd. In 2021 schonk Walter Crommelin enkele foto’s van Willem Pijper aan de KB.

  • Partituur van Halewijn van Willem Pijper.

Toegankelijkheid van de collectie Willem Pijper

De collectie kan worden geraadpleegd in de leeszaal Bijzondere Collecties van de KB. In 2019 gaf Arthur van Dijk bij De Arbeiderspers een deel van de brieven uit in editie In het licht van de eeuwigheid. Een leven in brieven (1917-1947).

Literatuur over de collectie Willem Pijper

Boeken

  • Dijk, A. van (red.). Het Papieren Gevaar. Verzamelde geschriften (1917-1947). Koninklijke Vereniging voor Nederlandse Muziekgeschiedenis, 2011.
  • Dijk, A. van (red.). In het licht van de eeuwigheid. Een leven in brieven (1917-1947). De Arbeidspers, 2019.
  • Kloppenburg, W.C.M. Thematisch-bibliografische catalogus van de werken van Willem Pijper (1894-1947). Van Gorcum, 1960.
  • Thomassen, K. Inventaris van de collectie Willem Pijper (1894-1947). KB, 1994.

Artikelen

  • Thomassen, K. ‘Willem Pijper, componist, 1894-1947’. Verzamelaars en verzamelingen. Koninklijke Bibliotheek 1798-1998. Wbooks, 1998. 137-140.