Digitaal burgerschap; de bibliotheek helpt je verder

Je belastingpapieren invullen, je inschrijven voor een opleiding, op zoek gaan naar een (nieuwe) baan, je paspoort verlengen of een afspraak maken voor een coronatest. Digitale vaardigheden zijn steeds harder nodig om te kunnen deelnemen aan de maatschappij, en om bijvoorbeeld dingen te kunnen regelen met de overheid. Maar lang niet iedereen kan het tempo van de technologische ontwikkelingen bijhouden. Dit werkt ongelijkheid tussen burgers in de hand. Gelukkig bieden bibliotheken uitkomst.

Digitale overheid

De overheid biedt steeds meer van haar diensten online aan. Meer dan de helft van de contactmomenten met de overheid verloopt tegenwoordig via een digitaal kanaal. Vaak met behulp van je DigiD. Maar wat als je niet snapt hoe dat werkt? Als je het werken met een computer of een mobiele telefoon lastig vindt? En al helemaal als je dingen online moet regelen met de overheid, je zorgverzekeraar, woningbouwvereniging of de Belastingdienst. Het digitaal vaardig maken en houden van de Nederlandse burger is een van de grootste maatschappelijke opgaven van het moment. Hoe kunnen bibliotheken daarbij helpen?

Rol van de bibliotheek

Bibliotheken kunnen helpen bij het digivaardiger maken van mensen. Hoe ze met een computer, tablet en/of mobiele telefoon om moeten gaan. Ook kunnen ze bijvoorbeeld helpen bij het invullen van het belastingformulier of uitleg geven over hoe je je kunt registreren als donor of hoe je een afspraak maakt voor een coronaprik. Dit past uitstekend bij de taak van bibliotheken om burgers te helpen om beter mee te kunnen komen in de (digitale) samenleving. Ook bieden bibliotheken vrije toegang tot publieke informatie en kunnen ze je laten zien welke informatie wel en welke niet betrouwbaar is.

Digitale vaardigheden

Het aanbod van cursussen in de bieb op het gebied van digitale vaardigheden is de afgelopen jaren sterk geprofessionaliseerd. Vanuit het programma de Bibliotheek en basisvaardigheden boden in 2020 bijna alle bibliotheken producten en diensten aan voor volwassenen rondom digitale vaardigheden en/of de e-overheid. De landelijke programma’s Klik & Tik en Digisterker kun je bijvoorbeeld  volgen in 94% van de bibliotheken. Een enorme toename als je bedenkt dat je in 2009 maar in de helft van de bibliotheken (in alle of enkele vestigingen) een internetcursus kon volgen.

IDO’s

Om burgers nog beter te kunnen helpen openen alle bibliotheken de komende jaren een Informatiepunt Digitale Overheid (IDO). Daar kunnen burgers terecht voor hulp bij het gebruik van de digitale overheid. Eind 2020 waren er bijna 100 van dit soort Informatiepunten. Door corona en de lockdowns heeft het openen van de IDO’s wat vertraging opgelopen. In 2021 opent toch echt het tweehonderdste IDO zijn deuren. Verder richten steeds meer bibliotheken programma’s in rondom mediawijsheid en digitale geletterdheid, waarmee zij achterstanden willen voorkomen.