Onze digitale collectie met websites van de oude internetprovider XS4ALL wordt documentair Unesco-werelderfgoed. Bijzonder, want het is de eerste webcollectie van de wereld die deze status krijgt. De collectie bevat duizenden sites uit de periode 1994-2001. Ze geven een unieke inkijk in het begin van de Nederlandse internetcultuur.
De XS4ALL-webcollectie
De KB streeft ernaar om alles wat in en over Nederland wordt gepubliceerd te bewaren, dus ook websites. De sites van XS4ALL zijn bijzonder. Ze werden namelijk gemaakt door mensen zelf, over onderwerpen die zij belangrijk vonden, in een tijd waarin sociale media nog niet bestond en deze manier van publiceren nog helemaal nieuw was. Zo kregen ook voor het eerst in de geschiedenis groepen als kinderen, mensen met een handicap en met andere etnische, culturele of seksuele achtergronden een platform. Zij konden nu zonder tussenkomst van overheden, redacties of uitgevers hun boodschap verspreiden. Hierdoor zijn de sites unieke geschiedenisbronnen.
De KB is trots dat de XS4ALL-webcollectie een plaatsje op de Unesco-lijst heeft gekregen. Kees Teszelszky, conservator digitale collecties: “Tot nu toe had vooral erfgoed dat ooit in het bezit was van prominente figuren de status van werelderfgoed. Voor het eerst krijgt nu erfgoed van en door gewone mensen deze status. Zij waren daar op het moment van maken heel trots op, terwijl het niet per se oud, duur of mooi is. Ik vind het een erkenning van het belang van het gewone, het alledaagse, het persoonlijke. En het is een bevestiging dat ook de digitale cultuur onderdeel is van ons rijke erfgoed.”
Memory of the World
De XS4ALL-collectie is de eerste van oorsprong digitale (born digital) collectie ter wereld in het Memory of the World-register. Met dit programma wil Unesco ons erfgoed beschermen. Denk aan archieven, belangrijke documenten en collecties van bibliotheken. Deze kunnen in gevaar komen door bijvoorbeeld oorlog, klimaatverandering of vernietiging. Dit kan ten koste gaan van ons collectieve (gezamenlijke) geheugen.
Tour door Nederland
Op vrijdag 4 november bezoekt het Nederlandse comité van Unesco alle Nederlandse erfgoedinstellingen van het nieuwe register. Naast de KB zijn dat onder andere Atlas van Stolk, de Cartotheek van de Joodse Raad en het NIOD met zijn brieven- en dagboekencollectie over de Tweede Wereldoorlog. Deze instellingen ontvangen de speciale Unesco Memory of the World-vlag.
Hoe kun je de XS4ALL-webcollectie inzien?
Je kunt de webcollectie inzien in de leeszaal van de KB. Je hebt hier een geldige jaarpas voor nodig. De beschrijving van de collectie kun je altijd inzien.
