Collectie pop-ups en andere bijzondere boekvormen

De collectie pop-ups en andere bijzondere boekvormen is een grote verzameling bijzondere kinderboeken. Ze hebben pop-ups, draaischijven, trekprenten en andere beweegbare onderdelen. Verder zijn er bijvoorbeeld kinderboeken in de vorm van een dier of huisje. Er zijn ook kinderboeken met platen met opgeplakte kleertjes van textiel en doosjes waarin miniboekjes worden bewaard. We noemen dit ook wel bijzondere boekvormen.

In de collectie vind je heel speciale kinderboeken die méér zijn dan een stapel bladzijdes tussen 2 kaften. Ze zijn bijvoorbeeld gevouwen als een harmonica. Of een deel van de illustratie komt naar voren als je het boek opendoet.

Pop-ups en andere bijzondere boekvormen zijn vaak kwetsbare boeken. Ze kunnen makkelijk kapot gaan of raken een onderdeel kwijt. Daarom zorgt de KB extra goed voor deze boeken.

Technische onderdelen werden al vanaf de 14e eeuw gebruikt in wetenschappelijke boeken, bijvoorbeeld over anatomie en sterrenkunde. Denk bijvoorbeeld aan draaischijven en flap- en vouwprenten. Vanaf het midden van de 18e eeuw komen zulke beweegbare en bijzondere boekvormen ook bij kinderboeken voor. Er ontstaan veel verschillende vormen. Denk bijvoorbeeld aan insteekboeken, met losse figuurtjes die je in een gleufje in de illustraties kunt steken. Of wat dacht je van trekprentboeken, waarbij de lezer met een trekstrookje een onderdeel van de illustratie kan laten bewegen?

In de 20e eeuw wordt het maken van boeken goedkoper. Rond 1970 worden pop-upboeken heel populair. De KB breidt de verzameling nog steeds uit via aankopen en schenkingen.

Pop-ups en andere bijzondere boekvormen zijn vindbaar via de KB-catalogus en het Centraal Bestand Kinderboeken (CBK). Je kunt het beste zoeken in het CBK: in die database vind je de  meest uitgebreide beschrijvingen. Waar mogelijk vind je hier ook links naar digitale versies.

De pop-up-boeken en andere bijzondere boekvormen zijn ter inzage in de leeszaal Bijzondere Collecties en de algemene leeszaal. De boeken worden niet uitgeleend aan klanten. Wel kunnen bibliotheken, musea en andere instellingen boeken uit de KB-collectie in bruikleen vragen voor tentoonstellingen.