Veelgestelde vragen over ons nieuwe boekenmagazijn

De KB werkt aan een innovatief, nieuw boekenmagazijn waarin de nationale bibliotheek het geschreven erfgoed van Nederland duurzaam en veilig voor de toekomst kan bewaren. Lees hier de veelgestelde vragen over onze herhuisvesting.

Waarom krijgt de KB een nieuw gebouw?

In 2016 bleek na onderzoek dat ons gebouw verouderd is en gerenoveerd moet worden en dat de ontwikkeling van een nieuw gebouw de beste en meest betaalbare optie is. Daarnaast is er een nieuw magazijn nodig voor onze groeiende nationale bibliotheekcollectie.

Wat gaat het nieuwe magazijn kosten?

De nieuwbouw vindt plaats op basis van een aanbesteding. Het bedrag van de aanbesteding wordt bij de start van het aanbestedingsproces bekendgemaakt.

Waar gaat de KB heen?

Onze collectie verhuist naar een geautomatiseerd boekenmagazijn in de Harnaschpolder in de gemeente Delft. Het publieksgebouw blijft in Den Haag vanwege de historische band met de stad. Voor het publieksgebouw is nog geen nieuwe locatie bekend.

Wanneer zijn de nieuwe gebouwen klaar?

Volgens de huidige planning zal het nieuwe magazijn in 2028 volledig in gebruik zijn, en kan het nieuwe hoofdgebouw rond 2030 klaar zijn.

Waarom wordt het publieksgebouw gescheiden van het magazijn?

Om onze collectie veilig en duurzaam te kunnen bewaren voor toekomstige generaties, wordt een magazijn met speciale eigenschappen gebouwd. De bouw van zo’n magazijn is niet te realiseren in het centrum van Den Haag. Daarom is besloten om het magazijn van het publieksgebouw te scheiden.

Waarom is het belangrijk om onze nationale bibliotheekcollectie veilig te bewaren?

We bewaren ruim 120 kilometer aan papieren erfgoed. Dat zijn miljoenen boeken, kranten en tijdschriften. In het magazijn bewaart de KB een exemplaar van alles wat in of over Nederland is geschreven. De collectie vormt een belangrijk onderdeel van het geheugen van onze Nederlandse geschiedenis en cultuur. Daar moeten we goed voor zorgen. 

Is de collectie veilig in het toekomstige geautomatiseerde magazijn?

De grootste risico’s voor de collectie zijn op dit moment brand en wateroverlast. Die risico’s zijn er in het toekomstige magazijn bijna niet. Er kan geen brand ontstaan omdat er niet genoeg zuurstof in de lucht zit. Wateroverlast door een watervoerende klimaatinstallatie wordt uitgesloten omdat er geen klimaatinstallatie nodig is. Daarnaast wordt de collectie beschermd tegen overstroming omdat het magazijn op een kunstmatige terp van 2 meter hoogte gebouwd wordt. 

Wat houdt een volledig geautomatiseerd magazijn in?

In het nieuwe magazijn worden de stellingen verhoogd, zodat we over meer opslagcapaciteit beschikken. Binnen deze stellingen zullen robots aangevraagde werken onder meer ophalen en terugzetten. Deze werkwijze is inmiddels een beproefd recept bij buitenlandse bibliotheken. Zo verhuisde de British Library 10 jaar geleden 200 kilometer boeken naar een robotmagazijn en opende Zwitserland in 2016 de volledig geautomatiseerde Speicherbibliothek in Büron. 

Werken in het nieuwe boekenmagazijn nog mensen?

In principe werken er geen mensen in het opslaggedeelte van het geautomatiseerde, nieuwe boekenmagazijn. Mochten er storingen zijn in het gerobotiseerde systeem, dan komen daar wel mensen aan te pas. Het magazijn heeft ook een kantoorgedeelte, waar het zuurstofgehalte normaal is en medewerkers veilig en gezond kunnen werken.

Betekent een geautomiseerd magazijn ook dat er personeel ontslagen wordt?

Nee, er wordt geen personeel ontslagen. Wel gaat voor een aantal collega’s de manier van werken veranderen. Die nieuwe werkwijze gaan we de komende jaren met die medewerkers vormgeven.

Levert het transport van aangevraagde collectie tussen het magazijn en het hoofdgebouw geen nieuwe risico’s op?

We nemen maatregelen om de impact van trillingen of schokken tijdens het transport zo klein mogelijk te houden. Kwetsbare stukken krijgen bijvoorbeeld een beschermende verpakking. In de wereld van het erfgoed is al veel kennis opgedaan hoe dit goed te kunnen doen. Iedere dag worden op die manier veilig collecties vervoerd. Verder moet de beveiliging natuurlijk op orde moet zijn. Ook daar worden maatregelen voor getroffen. 

Wat betekent het nieuwe magazijn voor bezoekers van de KB?

Voor bezoekers verandert niets. Net als nu moeten collectiestukken vooraf worden opgevraagd en kunnen ze worden ingezien in het publieksgebouw. 

Is dit voor het eerst dat onze nationale bibliotheekcollectie wordt verhuisd?

Nee. Onze collectie verhuist nu voor de 3e keer naar een nieuwe locatie. De nationale bibliotheek werd in 1798 ondergebracht in enkele vertrekken van de voormalige stadhouderlijke vleugel op het Binnenhof. In 1807 vond de eerste verhuizing plaats, naar het Mauritshuis. In 1821 verhuisde de KB naar het Lange Voorhout, waar die meer dan 150 jaar zou blijven. In 1982 verhuisde de KB van het Lange Voorhout naar het huidige pand aan het Prins Willem Alexanderhof.

Hoe hoog wordt het nieuwe gebouw?

De exacte hoogte overlegt het Rijksvastgoedbedrijf met experts en met de gemeente. De verwachting is dat het gebouw, gezien de omvang van het boekenopslagsysteem, hoger wordt dan het bestemmingsplan toelaat.  De komende maanden vindt meer onderzoek plaats naar de exacte hoogte en de ligging van het gebouw vanaf de huizen.

We begrijpen de vragen en eventuele zorgen die er zijn over de hoogte van het gebouw. Daarom wordt zorgvuldig gekeken hoe we het uitzicht en lichtinval van omwonenden kunnen behouden of zo minimaal mogelijk veranderen. Daarbij wordt gekeken naar de plaatsing van het gebouw op de kavel, om zo te voorkomen dat de hoogte leidt tot extra schaduwwerking.

Wordt het gebouw op een terp gebouwd?

Het magazijngebouw bestaat voor het grootste gedeelte uit de logistieke robotinstallatie waarin de collectie wordt opgeslagen. Om te zorgen dat de collectie droog blijft (gezien de lage ligging van de polder), wordt de begane vloer van het gebouw met 2 meter verhoogd.

In hoeverre verandert de lichtinval in omliggende huizen en kantoren?

Het gebouw zal zo ver als mogelijk van de bestaande bebouwing af worden geplaatst, gezien de hoogte die nodig is voor het gebouw. Voor de omwonenden, vooral aan de noord-oostzijde, levert het gebouw op deze manier geen extra schaduwwerking op.

In hoeverre verandert het uitzicht van omwonenden?

We zetten in op kwalitatief hoogstaand ontwerp dat anders is dan de bestaande gebouwen op het bedrijventerrein. Een ontwerp dat past bij de functie van het gebouw. De uitstraling rondom het gebouw is open en natuurlijk. Er komt een sloot en nieuw groen om het gebouw. Hekwerken zijn niet nodig. 

Hoeveel nieuw verkeer kunnen omwonenden dagelijks verwachten en om wat voor soort verkeer gaat het?

Tijdens de verhuizing van de collectie gaat het om 2 vrachtwagens per dag. Na de verhuizing zal er 2 keer per dag een bestelbusje rijden via de Gantel.

Hoeveel parkeerplekken worden bij het gebouw gerealiseerd?

Gezien het geringe aantal personeel en gasten is het plan om 14 parkeerplaatsen op eigen terrein te realiseren. Voor het fiets parkeren komt naast de hoofdentree een inpandige stalling.

Wat is de exacte ligging van de kavel?

Is het nieuwe boekenmagazijn toegankelijk voor publiek?

Nee, publiek kan het gebouw niet betreden.

Zijn er plattegronden en doorsnedes van het gebouw?

Op de situatietekening zie je de ligging van het voorlopig ontwerp op de kavel ten opzichte van de omliggende huizen. Het gebouw zal zo ver mogelijk van de bestaande bebouwing af worden geplaatst, gezien de hoogte die nodig is voor het gebouw. Zo leidt de hoogte niet tot extra schaduw. Op de tekening met de doorsnede van het gebouw zie je de omvang van het voorlopig ontwerp op de kavel.