Bijzonder hoogleraar Frank Huysmans mag zich voortaan nog meer richten op de bibliotheek als onderdeel van de informatiesamenleving – een onderwerp waar zijn hart ligt. Bij zijn herbenoeming kreeg de leerstoel van de bibliotheekhoogleraar een nieuwe titel.
2021 was niet het eerste jaar waarin bibliotheekhoogleraar Frank Huysmans werd herbenoemd: hij bekleedt deze functie, ingesteld vanwege de VOB en sinds 2015 gedragen door de KB, de nationale bibliotheek al sinds 2005. Wel heeft de leerstoel een nieuwe plek gekregen. Die is niet langer gevestigd bij de afdeling Mediastudies (faculteit der Geesteswetenschappen) van de Universiteit van Amsterdam (UvA), maar bij de afdeling Communicatiewetenschap van de faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen aan dezelfde universiteit.
Sociaalwetenschappelijk
Bijzonder hoogleraar Frank Huysmans
De nieuwe omgeving past Huysmans beter. ‘Ik ben van huis uit sociale wetenschapper, met een achtergrond in de communicatiewetenschap. In sociaalwetenschappelijk onderzoek ga je de interactie aan met mensen in plaats van teksten, bijvoorbeeld door hen te ondervragen.’
Die werkwijze past ook beter bij zijn onderzoek naar de bibliotheeksector. ‘Waarom maken mensen bijvoorbeeld wel of geen gebruik van de bibliotheek? Welke diensten gebruiken ze graag en welke niet? Welke sociale verschillen en ontwikkelingen zien we daarin, en kunnen we die verbinden met bredere ontwikkelingen?’
Die laatste vraag hoopt Huysmans door de verplaatsing van de leerstoel gemakkelijker te kunnen beantwoorden. Hij ziet vooral een verband met ontlezing. ‘We gaan echt niet helemaal stoppen met lezen. Dat is wat mij betreft dan ook een idee dat het verdient ontkracht te worden. Een van mijn belangrijkste drijfveren als wetenschapper is het doorprikken van zulke mythes, waarin opvallend genoeg juist hoogopgeleiden geloven. In onze steeds vluchtiger wordende samenleving is voor nuances weinig plaats, maar ik blijf me daartegen verzetten.’
Het is niet de enige ontwikkeling die Huysmans heeft waargenomen sinds hij in 2005 als bijzonder hoogleraar werd aangesteld. ‘Lange tijd dacht men dat lezen als bezigheid een reusachtige digitaliseringsslag zou doormaken. Het papieren boek heeft zijn langste tijd wel gehad, dacht men. Die gedachte oefende ook grote invloed uit op het denken over hoe bibliotheken in de toekomst moesten worden ingericht. Het papieren boek begon een steeds minder prominente plaats in te nemen.’
Vanuit zijn perspectief als communicatiewetenschapper vond Huysmans dat een bijzondere ontwikkeling. ‘De mediageschiedenis toont hoe media zich over het algemeen ontwikkelen. In het verleden hebben we gezien dat bij de opkomst van een nieuw, flitsender medium het oude niet compleet door het nieuwe wordt vervangen. Integendeel: ze gaan juist naast elkaar bestaan. Dat zien we nu ook gebeuren: er komen steeds nieuwe mediatoepassingen bij zonder dat de oude verdwijnen. Stephen Fry verwoordde het ooit treffend: papieren boeken worden net zomin verdrongen door digitale boeken als trappen door liften.’
Over bijzonder hoogleraar Frank Huysmans
Frank Huysmans (1970) was van 2001-2010 als wetenschappelijk medewerker in dienst van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in Den Haag en deed daar onderzoek naar mediagebruik en cultuurdeelname. Daarvoor was hij als universitair docent en onderzoeker werkzaam bij de afdeling communicatiewetenschap van de Radboud Universiteit in Nijmegen, waar hij ook studeerde (1987-1992) en promoveerde (2001). Van 2010-2012 was hij programmamanager Onderzoek en kennisdeling bij het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB). Vanaf 2012 is hij zelfstandig onderzoeker en consultant (WareKennis, Den Haag) naast zijn bijzonder hoogleraarschap. Hij woont met zijn zoon (15) in Den Haag.
