De collectie kranten in het kort

  • Inhoud: verzameling papieren kranten van de KB.
  • Omvang: meer dan 3.500 titels, samen goed voor miljoenen krantenpagina’s.
  • Toegang: de collectie is vindbaar via de krantencatalogus en via de KB-catalogus. De papieren kranten kunnen worden ingezien in de leeszaal Bijzondere Collecties van de KB. Ze worden niet uitgeleend. Een groot deel van deze collectie is ook gedigitaliseerd en vindbaar op Delpher.
  • Meer informatie: Huibert Crijns.

Inhoud van de collectie kranten

De KB heeft de grootste verzameling kranten van Nederland. De krantencollectie bestaat voor het grootste deel uit Nederlandse kranten – van de oudste kranten uit het begin van de 17e eeuw tot alle landelijke en regionale dagbladen van gisteren. Ook vind je in de collectie een aantal belangrijke buitenlandse kranten. Met deze collectie kunnen we het nieuws van vroeger bestuderen. Ook helpt de collectie de geschiedenis van de krant beter te leren kennen.

Geschiedenis van de collectie kranten

De KB bestaat sinds 1798. Al sinds dat jaar verzamelen we kranten. De verzameling is groot, maar niet volledig. In het begin werden alleen overheidskranten, zoals de Staatscourant, en belangrijke kranten verzameld. Sinds de tweede helft van de 19e eeuw is de verzameling kranten uitgebreider. Sinds 1974 verzamelt de KB alle kranten, behalve gratis verspreide huis-aan-huisbladen. Ook de alleroudste kranten, uit de 17e en 18e eeuw, proberen we nog steeds te verzamelen, bijvoorbeeld via veilingen of schenkingen. Een groot deel van de kranten is inmiddels gedigitaliseerd. Een kleiner deel van de verzameling is op microfilm te raadplegen.

Toegankelijkheid van de collectie kranten

De krantencollectie is op verschillende manieren te vinden. Op Delpher zijn alle gedigitaliseerde kranten te vinden. De collectie is ook te vinden in de KB-catalogus. In de krantencatalogus vind je krantentitels die op papier in de KB zijn op alfabetische volgorde. Vanuit deze catalogi kun je jaargangen aanvragen voor inzage in de KB. Als dat niet kan, word je doorverwezen naar de digitale kopie op Delpher.

Niet altijd compleet

Kranten zijn niet voor de eeuwigheid gemaakt. Een krant is om meteen te lezen en daarna de vis in te verpakken, in je natte schoenen te proppen of de kachel mee aan te steken. In de loop van de tijd zijn daardoor veel kranten verdwenen. Daardoor zijn veel krantentitels niet compleet.

Literatuur over de collectie kranten

Boeken

  • Weduwen, A. der. Dutch and Flemish Newspapers of the Seventeenth Century, 1618-1700. Brill, 2017.
  • Wijfjes, H. De krant: een cultuurgeschiedenis. Boom, 2019.
  • Schneider, M. & Hemels, J. De Nederlandse krant 1618-1978: van “nieuwstydinghe” tot dagblad. Het Wereldvenster, 1979.