Interview met de teamleider Collectievoorbereiding
De collectie van de KB gaat verhuizen. Volgens de huidige planning is in 2028 is de verhuizing van de collectie bijna rond. Dat lijkt ver weg, maar in de magazijnen wordt al hard gewerkt aan de voorbereidingen. Wat moet er allemaal gebeuren en waarom duurt dat zo lang? We spraken Julia Tesselaar, Teamleider Collectievoorbereiding.
Uit wat voor werk bestaat die voorbereiding?
"De collectie bestaat uit miljoenen boeken, kranten en tijdschriften. Sommige collecties staan al jarenlang in het magazijn, sommige collecties komen morgen binnen, wat ook betekent dat er verschil zit in het stof wat op de collectie zit. Om in kaart te brengen wat er schoongemaakt moet worden, wordt er per compartiment vooraf een onderzoek gedaan naar hoe schoon de collectie is.
De resultaten van het onderzoek bepalen wat de collectievoorbereiders moeten stofzuigen. Hiervoor gebruiken we een centraal afzuigsysteem dat aanwezig is in elk compartiment. Dit gebeurt natuurlijk uiterst voorzichtig zodat er geen beschadigingen worden veroorzaakt. De borstels zijn van paardenhaar, dat zijn erg zachte borstels. Voor oude en kwetsbare boeken of broze kranten gebruiken wij als dat nodig is een speciale museumstofzuiger. Het is erg belangrijk dat we de collectie schoon genoeg is voor het nieuwe boekenmagazijn.
Veel collectiestukken kunnen zo verhuisd worden, maar voor sommige boeken moeten we een speciale verpakking maken. Het maken van deze verpakkingen gebeurt met onze dozenmachine, waarmee we een boek of krant heel precies opmeten. Deze gegevens worden vervolgens naar de dozenmachine gestuurd en die maakt dan een doos die precies om het collectiestuk heen past. De medewerkers die met deze machine werken zijn intussen echte experts geworden. Verder vervangen we oude verpakkingen door dozen van zuurvrij karton. Dit is beter voor het langdurig behouden van onze collectie. Ik vind het mooi om te zien hoe ons team steeds verder groeit in hun werk.
In het nieuwe boekenmagazijn is het voor de robotinstallatie van essentieel belang dat elk collectiestuk een barcode heeft. Ongeveer de helft van de collectie is al gebarcodeerd. Dat betekent dat er nog miljoenen exemplaren gedaan moeten worden. Doordat we nu de collectie aan het barcoderen zijn, vinden we ook wel eens collectiestukken terug die in het verleden, na het uitlenen aan klanten, verkeerd zijn teruggeplaatst in het magazijn. Als er in het verleden een boek op de verkeerde plek terugzet werd, was het heel moeilijk om het nog te vinden."
Wat maakt het werk zo afwisselend?
"Het magazijn is opgedeeld in verschillende compartimenten en elk compartiment vraagt een andere aanpak. Staat er collectie die recent is geplaatst, is het kwetsbare collectie, hoeveel heeft nog een barcode nodig? Zijn het kleinere formaten of zware gebonden kranten? We onderzoeken vooraf elk aspect dat invloed heeft op onze werkzaamheden en plannen daar ons project op.
Naast de Algemene Collectie bestaat onze collectie ook uit Bijzondere Collecties, waar voor de collectievoorbereiding deskundigheid en expertise nodig is. Denk hierbij aan collecties als middeleeuwse handschriften, alba amicorum, prenten en pamfletten. Team conservering in Collectiebehoud heeft deze expertise. Restauratoren voeren op dit moment werkzaamheden uit in het restauratieatelier, zoals de conservering en restauratie van de bijzondere collecties. Er is op verschillende niveaus veel passie voor onze collectie."
Wat gaan jullie doen in het nieuwe magazijn?
"Het nieuwe boekenmagazijn wordt vrijwel geheel geautomatiseerd met een robotinstallatie die de collectie bedient, zodat de miljoenen boeken, kranten en tijdschriften veilig kunnen worden opgeslagen. Dat wil niet zeggen dat er geen mensen meer bij betrokken zijn, integendeel. Team magazijnen zal daar de operationele werkzaamheden uitvoeren, zoals het klaarzetten en inladen van collecties voor dagelijkse transporten naar het hoofdgebouw."
Wil je zelf nog iets toevoegen?
"Ik ben ontzettend trots op onze afdeling Collectiebehoud en de vooruitgang die we hebben geboekt in het project. Onze passie en samenwerking werpen echt onze vruchten af. Op dit punt in het project staan we stevig op koers en hebben we belangrijke mijlpalen bereikt. Het is inspirerend om te zien hoe team Collectievoorbereiding zich heeft ontwikkeld de afgelopen tijd en ik kijk ernaar uit om nieuwe uitdagingen samen aan te gaan. "
Videoserie: hoe verhuist de KB 120 kilometer boeken?
Over de verhuizing van ons boekenmagazijn, en alles wat daarbij komt kijken, maakten we een videoserie. Hoe maken we de boeken schoon en welke stappen komen nog meer kijken bij zo'n grote verhuizing?