Wil je weten wat de NBN Registration Agency van de KB doet? En hoe deze dienst eraan bijdraagt dat links naar online objecten (zoals digitale publicaties, afbeeldingen uit collecties en foto's) altijd blijven werken? Wetenschappelijke instellingen kennen zogenaamde National Bibliographic Numbers (NBN) toe aan publicaties. Daarmee worden de links ernaartoe duurzaam gemaakt en kunnen ze niet verloren gaan. De Registration Agency bewaakt alle afspraken rondom deze NBN's en houdt bij welke instellingen deze toekennen.
Wat is een NBN?
Een NBN is een zogenaamde ‘persistent identifier’. Dat is een uniek identificatienummer waarmee een object altijd online terug te vinden is. Daarmee kun je de publicatie, data of het object en/of de daarbij behorende metadata ophalen. Hiermee voorkom je dode links.
Meer weten over ‘persistent identifiers’? Kijk op de website van Netwerk Digitaal Erfgoed.
Voor (wetenschappelijke) instellingen met digitale collecties
Zowel de KB als een groot aantal (wetenschappelijke) instellingen, zoals universiteiten en hogescholen, kennen NBN’s toe aan hun online publicaties. Het is belangrijk dat deze instellingen de NBN’s gebruiken. Websites gebruiken namelijk op grote schaal verwijzingen naar de digitale objecten van (wetenschappelijke) instellingen. Denk aan links naar publicaties via sociale media, literatuuroverzichten of platforms zoals Het Geheugen of Europeana. Als het oorspronkelijke internetadres verandert, zou de link zonder NBN een dode link opleveren.
Wat bereikt de NBN Registration Agency?
Met de Registration Agency werken we mee aan het toegankelijk maken en houden van digitale publicaties. Zo zorgen we ervoor dat (wetenschappelijke) instellingen duurzame links kunnen gebruiken.
Digitale objecten blijven toegankelijk dankzij de NBN Registration Agency
Dankzij de NBN’s blijven digitale objecten altijd online vindbaar. De digitale collecties van (wetenschappelijke) instellingen blijven zo voor iedereen toegankelijk en er gaat geen kennis verloren. Ook als de URL of de bestandsnaam verandert, blijft het object toch bereikbaar.
Kwaliteit bewaken met de NBN Registration Agency
Het is belangrijk de kwaliteit hiervan te bewaken. Dat gebeurt met principes en afspraken. Ook wordt vaak gecontroleerd of alles in de Nationale Resolver ook te vinden is is bij een Long Term Preservation Depot. En of alles in het Institutional Repository met een URN:NBN:NL zich echt in de Nationale Resolver bevindt. Daarvoor moet het Institutional Repository, het Long Term Preservation Depot en Nationale Resolver lijsten opleveren formaat van URN:NBN:NL’s. De Registration Agency moet deze informatie voor een specifieke periode kunnen opvragen.
De principes van de NBN Registration Agency
De Registration Agency houdt zich aan deze principes:
- Een Institutional Repository [IR] moet in Nederland gevestigd zijn. De Registration Agency [RA] heeft alleen zeggenschap over het Nederlandse subdomein van URN:NBN (URN:NBN:NL). Institutional Repositories [IR] elders gevestigd dienen zich te melden bij hun eigen nationale Registration Agency [RA].
- Een Institutional Repository [IR] kan alleen een URN:NBN:NL toekennen aan die digitale objecten die vallen binnen de verantwoordelijkheid van het betreffende Institutional Repository [IR]. Dit ongeacht hoe het digitale object wordt gepubliceerd, bijvoorbeeld door een extern instituut.
- Een digitaal object kan maar één URN:NBN hebben. Andere (persistent) identifiers zijn wel toegestaan. Een digitaal object kan (hiërarchische) relaties hebben met andere digitale objecten, dit moet tot uiting komen in de metadata behorende tot dat digitaal object .
- Elk digitaal object dat door een Institutional Repository [IR] voorzien wordt van een URN:NBN:NL dient de door de Registration Agency [RA] toegewezen prefix te bevatten (URN:NBN:NL:). Verder dient het URN:NBN:NL te voldoen aan RFC 8458.
- Een URN:NBN:NL is pas geldig als dit geregistreerd is bij de Nationale Resolver [NR].
- Als een kopie van een digitaal object bij een ander Institutional Repository [IR] wordt gedeponeerd dan dient deze kopie vergezeld te gaan van de reeds toegewezen URN:NBN:NL. Het eerste bij de National Resolver [NR] geregistreerde digitale object wordt beschouwd als het orgineel.
- Een Institutional Repository [IR] deponeert elk digitaal object met een URN:NBN:NL bij een door de Registration Agency [RA] erkend Long Term Preservation [LTP] Depot.
- Een Institutional Repository [IR] deponeert elk toegewezen URN:NBN:NL tezamen met de URL die verwijst naar de locatie van het digitale object in de Institutional Repository [IR] bij de Nationale Resolver [NR].
- Een eenmaal toegekend URN:NBN:NL mag niet meer gewijzigd worden, noch mag dit hergebruikt worden voor een ander digitaal object. Het digitale object en de URN:NBN:NL zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
- Bij een inhoudelijke wijziging van het digitale object dient er een nieuw URN:NBN:NL aan het digitale object toegekend te worden.
Met wie werken we samen?
De Registration Agency bewaakt alle afspraken rondom het NBN en tussen belanghebbenden. Ook registreert het instellingen die NBN’s toekennen. De KB doet dat samen met Data Archiving and Networked Services (DANS). Zij zorgen voor de technische kant.
Voor het ophalen van een publicatie of van data met een in Nederland toegekende NBN is er de Nationale Resolver, in beheer bij DANS.
Bij NBN’s ligt de nadruk op duurzaamheid van publicaties, data en bijbehorende metadata. Daarom moeten alle publicaties en data waar een NBN aan is toegekend opgeslagen worden in een Long Term Preservation Depot.
De volgende Long Term Preservation Depots zijn door de Registration Agency erkend:
- DANS – EASY Deponering van wetenschappelijke datasets
- KB – Digitaal magazijn & duurzame opslag
Afspraken rondom de NBN’s zijn belegd bij EduStandaard.
Digitale publicatie laten registreren via de NBN Registration Agency
Wil jij jouw digitale publicatie laten registreren? Mail naar @email. Noem in je e-mail de volgende informatie:
Instelling | Naam, afkorting, adres |
Contactpersoon | Voornaam, achternaam, e-mailadres, telefoonnummer |
Repository | Naam, inhoud, OAI-PMH base url |
Deponering | Kopie van contract- of werkafspraken met een door de Registration erkend Long Term Preservation Depot |
Planning | Wat, hoeveel en wanneer wordt gepubliceerd met een NBN? |
De aanvraag wordt goedgekeurd als die voldoet aan deze eisen voor de repository. Die:
- hanteert OAI-PMH en DIDL/MODS.
- communiceert toegekend NBN naar eindgebruikers met daarin opgenomen de link naar de Nationale Resolver.
- onderschrijft de principes die gelden voor URN:NBN:NL.
- werkt mee aan kwaliteitscontroles uitgevoerd door de Registration Agency.
- overlegt een planning waarin is opgenomen wat, hoeveel en wanneer de Repository wil gaan publiceren met een NBN.