Unlocking the Fagel Collection
In de bibliotheek van Trinity College Dublin is de Fagelcollectie te vinden. Het is een van de grootste compleet bewaard gebleven Nederlandse privéverzamelingen van voor 1800. De KB en Trinity College Dublin werken samen om de collectie van de familie Fagel te ontsluiten voor onderzoek en publiek. Dat doen ze met steun van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Lees meer over het Fagelproject.
Wat gebeurt er in het Fagelproject?
In het project Unlocking the Fagel Collection (2020-2023) werken de KB en de Library of Trinity College Dublin samen aan het ontsluiten van de Fagelcollectie. Deze Nederlandse privébibliotheek is sinds 1802 in Dublin. Het gaat om zo’n 30.000 boeken, pamfletten en kaarten uit de periode 1460 tot 1799. In de collectie vind je bijvoorbeeld kostbare landkaarten, handgekleurde botanische boeken en pamfletten over politieke ontwikkelingen. Sommige daarvan zijn nergens anders te vinden.
In het Fagelproject doen de KB en Trinity College Dublin het volgende:
- Alle 30.000 boeken en pamfletten worden stuk voor stuk beschreven in de bibliotheekcatalogus van Trinity College Dublin.
- De titels die Nederland zijn gedrukt, worden toegevoegd aan de STCN (de Short Title Catalogue Netherlands, de nationale bibliografie tot 1801).
- We doen ons best om de collectie bekend te maken bij een breed en internationaal publiek. In de 20-delige videoserie De Fagels vertellen Nederlandse en Ierse experts over de Fagels en hun boeken. De serie is terug te kijken op YouTube. Daarnaast schrijven we blogs en artikelen. We sluiten het project in 2023 af met een symposium.
- In een volgende stap digitaliseren we de belangrijkste werken, zoals topstukken en unieke exemplaren.
Geschiedenis van de Fagelcollectie
De famile Fagel was een invloedrijke familie uit Den Haag. Tussen 1670 en 1795 (5 generaties lang) hadden de mannen hoge functies bij de Nederlandse overheid. De familie was onderdeel van de culturele elite. Ze lieten mooie huizen en tuinen bouwen, verzamelden kunst en stelden een enorme bibliotheek samen. In deze privébibliotheek stonden veel kostbare boeken, onder meer over politiek, recht, geschiedenis, geneeskunde, natuurlijke historie en kunst.
Na de Bataafse Omwenteling in 1795, kon Hendrik Fagel de Jonge (1765-1838) niet meer terugkeren naar de Republiek. Hij liet zijn hele bibliotheek naar Londen overkomen. Omdat hij weinig geld had, moest hij de boeken verkopen via het veilinghuis Christies. Maar de veiling ging niet door: in 1802 kocht Trinity College Dublin de hele Fagelcollectie aan.
Het belang van de Fagelcollectie
De Fagelcollectie is cultureel erfgoed. Toch is de collectie nooit goed beschreven. Er waren alleen een veilingcatalogus uit 1802 en beschrijvingen uit de kaartcatalogus van Trinity College van 1872. Een moderne digitale catalogus ontbrak. Daardoor bleven bijzondere werken voor onderzoekers onbekend. Daarom werken de KB en Trinity College Dublin nu samen om de collectie toegankelijk te maken voor onderzoek en publiek. Dat gebeurt met steun van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.
-
Maria Sibylla Merian, Metamorphosis insectorum Surinamensium (Amsterdam, Van Oosterwyk, 1719).
Doelgroep van de collectie
De Fagelcollectie is een belangrijke bron voor onderzoekers op het gebied van cultuur, geschiedenis, cartografie en kunst. In de collectie vind je veel unieke en kostbare topstukken. Denk bijvoorbeeld aan met de hand ingekleurde botanische boeken en atlassen, of politieke pamfletten die nergens anders bewaard zijn gebleven. Dit erfgoed kan nu ook gebruikt worden voor tentoonstellingen en publicaties.
Impact van het Fagelproject
De Fagelcollectie is gedeeld cultureel erfgoed. Voor Nederland is het een van de grootste integraal bewaard gebleven privébibliotheken van voor 1800. Voor Trinity College Dublin is het een kostbare deelcollectie van de universiteitsbibliotheek. Met dit project wordt de collectie nu breder beschikbaar voor onderzoek en publiek.
Internationale samenwerking tussen bibliotheken
Het Fagelproject is een intensieve samenwerking tussen de KB en de Library of Trinity College Dublin, mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Meer weten?
- Meer informatie over het project Unlocking the Fagel Collection is te vinden op de website van de Library of Trinity College Dublin.
- De Nederlandse boeken uit de Fagelbibliotheek zijn terug te vinden in de STCN (werk in uitvoering).
- In samenwerking met Jaar & Dag Media is een filmreeks gemaakt over de Fagels, waarin experts uit Nederland en Ierland vertellen over de Fagels en hun boeken.
- Jackson, T.R. (red.). Frozen in Time. The Fagel Collection in the Library of Trinity College Dublin. Dublin: The Lilliput Press, 2016.
