Verkenning en webarchivering Fries webdomein

Hoeveel Friese websites bestaan er? Wat kun je allemaal op deze websites vinden? De KB bracht tussen 2019 en 2021 het Friese web in kaart en archiveerde het. Dat doen we als voorbereiding op de archivering van het hele Nederlandse webdomein in de toekomst, via een zogenoemde domeincrawl. Lees meer over het project rondom het Fries webdomein.

De KB wil een nationale bibliotheekcollectie opbouwen met een selectie van alles wat op het Nederlandse web wordt gepubliceerd. Het Nederlandse webdomein bestaat uit alles wat voor of door Nederlanders, in het Nederlands en in Nederland op het web wordt gepubliceerd. Het is een van de grootste webdomeinen ter wereld en omvat meer dan 10 miljoen websites.

Hoe kun je daar een momentopname van te maken om te bewaren voor de onderzoekers van de toekomst? Om dat uit te proberen, gebruikt de KB het Friese webdomein als proeftuin. We verkennen of zo’n domeincrawl mogelijk is – met Friese organisaties en natuurlijk de Friezen zelf. Bij deze verkenning gaat het om het deel van het Friese webdomein dat .frl als domein heeft. Het gaat om websites gepubliceerd in en over Fryslân, in en over het Fries, door en over Friezen en de Friese cultuur.

We hebben het Friese webdomein vooral verkend en afgebakend om ons voor te bereiken op de domeincrawl van het Nederlandse web. Daarnaast zijn de data op verzoek beschikbaar voor wetenschappers die onderzoek doen naar de Friese digitale cultuur, online taalgebruik en nationale webdomeinen.

Welke online informatie moet volgens mensen zelf worden bewaard van en over hun taal, geschiedenis en cultuur? Dat was een belangrijke vraag bij het verkennen van het Friese webdomein. Uit het project bleek dat Friezen zich erg hechten aan hun digitale ‘mienskip’ (gemeenschap) op het web. Zij vinden alles wat in hun eigen taal wordt gepubliceerd erg belangrijk. Ook zijn ze bereid om een bijdrage te leveren aan online kennisnetwerken, zoals de Friese Wikipedia.

De verkenning is uitgevoerd in samenwerking met Friese erfgoedorganisaties, waaronder Tresoar, de bewaarplaats van de geschiedenis van Fryslân. De definitie van een nationaal domein is uitgewerkt in samenwerking met het WARCnet (Web ARChive studies network researching web domains and events). Het doel van dit netwerk van onderzoekers is wetenschappelijk onderzoek te stimuleren naar nationale en transnationale webdomeinen, met als doel om de geschiedenis en belangrijke historische ontwikkelingen en gebeurtenissen te kunnen begrijpen. WARCnet ondersteunde daarnaast bij de analyse van dit webdomein.

• Teszelszky, K. The Frisian web domain data for digital humanities research. KB, 2019.

Team webarchivering
@email