In kaart brengen wat de impact van de oorlog in Oekraïne is op onze digitale geschiedenis en cultuur. Met dat doel is het IIPC, het International Internet Preservation Consortium, een webcollectie begonnen waarin internationale websites over het conflict in Oekraïne worden samengebracht. Samen met la Bibliothèque nationale de France (De Nationale Bibliotheek van Frankrijk) is de KB hoofdcurator (verzamelaar) van de webcollectie.
Tot nu toe, sinds juli 2022, is op 4 momenten (‘crawls’) de inhoud van 1358 verschillende websites vastgelegd. In de collectie zitten onder meer nieuwsportals, overheidssites, ambassades, hulporganisaties, erfgoedsites, social media en memes. Zo kunnen onderzoekers van de toekomst een beeld krijgen van de digitale cultuur en de geschiedenis van deze oorlog.
Internetgeschiedenis
Volgens Kees Teszelszky, conservator digitale collecties bij de KB, is het belangrijk dat deze collectie er is. Teszelszky: ‘Deze strijd vindt niet alleen in de echte wereld plaats, maar ook online. Nieuwssites berichten over de laatste ontwikkelingen, opiniemakers bloggen om de moraal van het verzet te sterken en zowel mensenrechten- als pro-Russische organisaties roepen op tot steun. Daarnaast zien we veel particuliere initiatieven om de oorlog in kaart te brengen, burgers te helpen of bijvoorbeeld feiten te checken. De rol van burgerjournalisten en burger-onderzoekers is echt groot in dit conflict. Zo heeft dit conflict een enorme impact op de webcultuur en internetgeschiedenis. Sinds juli 2022 zijn er alweer 298 sites offline gegaan, of niet geüpdatet. Als we ze niet hadden opgeslagen in onze collectie, dan waren ze voorgoed verloren gegaan.’
Een aantal mooie voorbeelden van Nederlandse websites die in de collectie zijn opgenomen zijn: Wat doet Nederland van Defensie.nl, A Dutch farmer in Ukraine, Hulp voor de dieren uit Oekraïne en Helmen vol verhalen: stemmen uit Oekraïne, dat verhalen deelt van vrouwen uit de Noord-Oostelijke oblast Soemy, tezamen met die van Nederlandse veteranen.
Voorafgaand aan de archivering hadden Teszelszky en zijn collega’s bij la Bibliothèque nationale de France zowel deskundigen als het algemene publiek opgeroepen websites voor de collectie te nomineren. Dat kan nog steeds via deze link. De volgende crawl vindt over een paar maanden plaats.
