Immerzeel

Johannes Immerzeel Jr. (1776-1841) was uitgever, boekhandelaar en schrijver. De collectie Immerzeel bestaat vooral uit brieven aan hem en zijn uitgeverij. Immerzeel gaf het werk uit van beroemde schrijvers als Willem Bilderdijk, Rhijnvis Feith en Hendrik Tollens. Het grootste deel van de collectie bestaat uit brieven van dit soort bekende schrijvers. De brieven geven ook veel informatie over de mensen achter deze schrijvers.

Immerzeel was ook eigenaar en redacteur van de belangrijkste 19e-eeuwse literaire almanak, de Nederlandsche Muzen-almanak. Dat was een jaarboek met proza en poëzie dat vaak nog niet eerder ergens anders was verschenen. Veel schrijvers uit die periode correspondeerden dus met hem. Verder stelde Immerzeel het boek De levens en werken der Hollandsche en Vlaamsche kunstschilders, beeldhouwers, graveurs en bouwmeesters (1842-1843) samen. Daardoor zijn in de collectie ook brieven van Nederlandse en Belgische kunstenaars aan Immerzeel te vinden. Ook vind je in de collectie gegraveerde portretten, voor de almanak ingezonden gedichten, kwitanties en andere stukken.

De collectie is in de loop van de tijd aangekocht op verschillende veilingen. In 1897 kocht de KB zo’n 1.350 brieven uit de verzameling van J. van Vloten, die werd geveild bij Burgersdijk en Niermans in Leiden. In 1900 kocht de KB brieven met gedichten van H.A. Spandaw op de veiling van de collectie J.L. Beyers bij Nijhoff in Den Haag. In 1901 volgden aankopen op de veiling bij Burgersdijk en Niermans in Leiden. In 1920 werden 50 brieven van Immerzeel aan A.D. Schinkel gekocht. Andere aanvullingen volgden in 1945.

De collectie Immerzeel kan worden geraadpleegd in de leeszaal Bijzondere Collecties van de KB.

Boek

• Dongelmans, B.P.M. Johannes Immerzeel junior (1776-1841). Het bedrijf van een uitgever-boekhandelaar in de eerste helft van de negentiende eeuw. Uitgeverij Ernst & Co, 1992.