Tijdschrift De Lach

Cover van De Lach, 10 januari 1930

Het tijdschrift De Lach werd in 1924 ontwikkeld in Amsterdam. Het eerste nummer kwam uit op 21 november 1924, het laatste nummer op 7 april 1972. De Lach begon als tijdschrift voor mensen die wel van een grapje hielden. Zo waren er cartoons, moppen, anekdotes en korte verhalen in het blad te vinden. Opvallend aan De Lach is de grote verandering die het blad heeft doorgemaakt: van gezinsblad naar mannenblad. 

De eerste jaargangen van het tijdschrift waren gericht op het gezin. Met rubrieken als ‘Voor moeder de vrouw’ en, voor de kinderen: ‘Voor onze kleuters’. In 1925 verschenen er foto’s van Amerikaanse filmsterren in het blad. Eerst waren dit vooral nog portretfoto’s, maar in de jaren 30 waren er steeds meer actrices in badpak te zien.

Door de jaren heen werden de foto’s steeds bloter en gewaagder. De rubrieken voor moeder en de kleintjes verdwenen, en De Lach raakte stukje bij beetje zijn reputatie als gezinsblad kwijt. Het blad werd steeds vaker door het gezinshoofd gelezen – soms stiekem, bij de herenkapper. 
 

Meer over De Lach

Cover van De Lach, 30 maart 1951

Tijdschrift De Lach werd ontwikkeld door de Amsterdamsche Kiosk-Onderneming (AKO). Het tijdschrift werd door de ‘AKO-jongens’ verkocht op perrons, aan reizigers die afleiding zochten tijdens het wachten en reizen. 

De Lach in de jaren 40 en 50: oorlog en comeback

Toen in 1940 de Tweede Wereldoorlog uitbrak, verdwenen de meeste Engelse en Amerikaanse namen uit het tijdschrift. En alleen Duitse actrices stonden nog in badpak in het blad. In 1942 stopte de uitgave van het blad opeens, omdat de hoofdredactie niet akkoord ging met de voorwaarden van de bezetter. Na de oorlog maakte De Lach een comeback. In 1950 vierde de redactie het 25-jarig bestaan van het tijdschrift. 

 

 

Cover van De Lach, 28 oktober 1966

De Lach in de jaren 60 tot en met 2005: seksuele revolutie, ondergang en opvolgers

In de jaren 60 was het ‘beschaafde bloot’ van De Lach niet meer aantrekkelijk voor de mannelijke lezers. In 1968 veranderde de naam van het tijdschrift in Lach 69 en werd er meer naakt getoond. Dit droeg er waarschijnlijk aan bij dat de oplage van eind 1968 het hoogtepunt van 130.000 exemplaren bereikte. In het begin van de jaren 70 daalden de oplagecijfers weer flink. 

De uitgever trok dan ook de stekker eruit in 1972. Dat was nog niet het échte einde: het blad maakte nog een aantal keer een doorstart onder de namen Mach en De Nieuwe Lach, dat van maart tot juli 1973 uitkwam. In 2005 verscheen opnieuw De Nieuwe Lach, maar dan als het ‘leukste blad van Nederland en Vlaanderen’. Het gelach stopte al snel: na drie afleveringen was ook deze opvolger verleden tijd.
 

Wist je dat...

  • ...de redactie soms de plank flink missloeg in haar voorspellingen? Zo stond bij een afbeelding van Elvis Presley in 1957: "Een van de zingende guitaristen die de Rock-‘n-Roll-manie propageerden, is waarschijnlijk als zodanig even vlug vergeten als omhoog geklommen."

Meer weten?

Huibert Crijns
Collectiespecialist geschiedenis