Bij de ingang van de leeszaal Bijzondere Collecties zijn 2 vitrines waarin wij speciale collectiestukken tentoonstellen. Tot half november 2024 vind je hierin de VPV Beurscourant. Conservator Paul van Capelleveen vertelt in dit blog waarom deze krant zo ongewoon is.

Na de Tweede Wereldoorlog kwam plastic langzaam in de mode en veranderden objecten die voorheen van hout of metaal waren in minder zware kopieën daarvan. Maar er klonken ook protesten tegen deze invasie van goedkope Amerikaanse spullen en om de kunsstoffabricage in Nederland een opkontje te geven werd het Verenigd Plastic-Verkoopkantoor opgericht. Het kreeg een modern gebouw in Zeist en van daaruit werd promotie georganiseerd.

VPV Beurscourant

Dat gebeurde door middel van reclamefilms, voorlichting aan bouwbedrijven en presentaties op beurzen. Zo werd in 1960 en 1962 in Utrecht de beurs “macroPlastic” opgetuigd en de tweede keer publiceerde het VPV de VPV Beurscourant. Dat was niet een echte krant, al had het de vorm ervan, het was een eenmalige uitgave voor de week van 18-25 oktober 1962. Natuurlijk was deze reclame geheel gedrukt op kunststof en dat is uitzonderlijk. Naast papier en karton zijn er altijd andere materialen gebruikt om teksten of afbeeldingen op te schrijven of te drukken: kleitabletten (voor administratie), zijde (zoals theaterprogramma’s voor royalty), katoen (prentenboeken voor jonge kinderen) en zelfs beton (een enkel kunstenaarsboek). Toch zijn boeken of kranten gedrukt op plastic zeldzaam.

Drukken op plastic

De VPV Beurscourant – ook verschenen in het Engels als Plasttrading Palette – laat zien hoe het gebruik de toplaag beschadigt: de zwarte of rode inkt vervaagt en er blijven, vooral op de vouwen, witte plekken over. De foto’s zien er heel donker uit, al zijn sommige dan wel weer scherper afgedrukt dan op krantenpapier. Ondanks de populariteit van het materiaal, is het drukken op plastic nooit mode geworden.

Nu de oceanen, maar ook menselijke organen, vol microplastic zitten, komen er nadrukkelijk plasticvrije boeken op de markt, zoals de reeks Eco-baby: een plasticvrij voelboekje (2022).