Verbonden digitaal erfgoed
Veel historische collecties in Nederland zijn gedigitaliseerd maar staan op zichzelf. Als deze collecties met elkaar verbonden worden kunnen mensen in 1 zoekopdracht alles over een bepaald onderwerp vinden. Dit vergroot de maatschappelijke waarde van de collecties door ze beter zichtbaar, bruikbaar en houdbaar te maken. De programmalijn Verbonden digitaal erfgoed van stichting Pica in samenwerking met de KB helpt hierbij. Erfgoedinstellingen met digitale erfgoed- of bibliotheekcollecties kunnen projectvoorstellen indienen om hun collecties te verkennen, verbinden en te verrijken.
Wie werken mee aan het project?
De programmalijn Verbonden digitaal erfgoed wordt gefinancierd door stichting Pica. De penvoering van de programmalijn ligt bij de KB. De programmalijn zal worden uitgevoerd in nauwe samenwerking met het Netwerk Digitaal Erfgoed. Deelnemende erfgoedinstellingen worden gestimuleerd om NDE-compatibel te werken, het NDE-manifest te ondertekenen en de uitgangspunten van NDE te implementeren.
'Uit onderzoek blijkt dat minstens 15 procent van de Nederlanders weleens gebruik heeft gemaakt van gedigitaliseerd historisch erfgoed.'
Lily Knibbeler, voormalig algemeen directeur KB
Financieringsregelingen
Erfgoedinstellingen kunnen een voorstel indienen voor 1 van de volgende 3 financieringsregelingen. Hiermee kunnen zij hun digitale bibliotheek- of erfgoedcollecties verkennen, verbinden of verrijken.
Verkennen
De projecten binnen deze regeling zijn gericht op het opbouwen van kennis binnen de instellingen. De erfgoedinstelling doet ervaring op met 1 of meerdere richtlijnen van NDE om een digitale collectie NDE-compatibel te maken. Het leveren van een product, bijvoorbeeld Linked Open Data (LOD), is niet verplicht. De maximale projectgrootte is € 15.000.
Verbinden
In deze projecten wordt kennis en technologie samengevoegd en worden NDE-compatibele producten opgeleverd. De maximale projectgrootte is € 75.000.
Verrijken
In deze projecten worden verbindingen tot stand gebracht tussen verschillende digitale erfgoedcollecties van samenwerkende netwerkpartners. Projecten uit deze lijn kunnen de standaard worden voor andere erfgoedinstellingen en worden herbruikbaar beschikbaar gesteld. Hierbij wordt rekening gehouden met de NDE-richtlijnen en compatibiliteitseisen. De maximale projectgrootte is € 150.000.
Hoe doe je een projectaanvraag?
Geïnteresseerde deelnemers worden geadviseerd om voor het indienen van een aanvraag contact op te nemen met een van de leden van het kernteam. Dit kan door middel van het indienen van het formulier Projectidee of door te mailen via onderstaand e-mailadres.
Het kernteam ondersteunt erfgoedinstellingen tijdens het aanvraagproces en schrijft na indiening van de projectaanvraag een advies voor Stichting Pica. Aanvragen mogen gedurende het hele jaar worden ingediend bij het kernteam maar deze worden op minimaal twee momenten doorgezet naar Stichting Pica. De deadlines voor het inleveren van de projectaanvragen in 2025 zijn:
- 14 maart 2025 voor het doorzetten naar Stichting Pica op 1 april 2025.
- 15 oktober 2025 voor het doorzetten naar Stichting Pica op 1 november 2025.
Lopende projecten
- Het Huygens Instituut en de Radboud Universiteit zullen samen optrekken in het uitbreiden van het handschriftenportaal eCodicesNL.
- Tresoar zal een Friese thesaurus opzetten in samenwerking met lokale erfgoedinstellingen.
- Rijnbrink gaat samen met het RIC Repertoire Informatie Centrum de database en website over gedrukte partituren verbinden en verrijken.
- Rozet zal een deel van haar digitale beeldcollectie beter bruikbaar maken voor andere erfgoedinstellingen door de implementatie van IIIF en Linked Open Data.
- Het Huygens Instituut gaat samen met andere erfgoedinstellingen een plan van aanpak opstellen voor het ontwikkelen van een nieuw brievenportaal op basis van de CEN database.
- Bibliotheek UvA/HvA en het Allard Pierson zullen samen met het CREATE lab van de UvA en de Amsterdam Time Machine een pilot uitvoeren voor het vergroten van de toegankelijkheid en deelbaarheid van gedigitaliseerde collecties met Linked Open Data.
- Het Flevolands Archief gaat verkennen hoe haar digitale infrastructuur kan worden verbeterd aan de hand van de NDE-compatibiliteitseisen.
- De Bibliotheek UvA/HvA/Allard Pierson wil de kennis over Linked Open Data binnen de organisatie versterken door het oprichten van een werkgroep.
- Streekarchief Midden-Holland gaat in samenwerking met Historische vereniging Die Goude een publieksviewer ontwikkelen voor de verzamelde data van de Gouda Tijdmachine.
- Stichting Erfgoed en Publiek gaat de Spectrum module van het collectieregistratiesysteem Atlantis uitbreiden zodat deze ook geschikt is voor bibliothecaire collecties.
- De Bibliotheek UvA/HvA/AP gaat in een vervolgproject gedigitaliseerde kaarten ontsluiten in het e-depot van de UB via IIIF en het ontwikkelde standaardmodel uit het pilotproject Toegankelijke Kaartencollectie toepassen op een deel van de collectie.
- Het Nederlands Fotomuseum gaat haar fotografiebibliotheek verrijken met links naar externe terminologiebronnen en Linked Open Data sets en migreren naar een duurzaam platform.
- Het Huygens Instituut zal als penvoerder samen met het RKD en het Van Gogh Museum generieke datamodellen ontwikkelen voor digitale edities van kunstenaarsbrieven, inclusief ontologie voor de inbedding van Linked Open Data.
- Korpora Erfgoed Publieke Veiligheid gaat een dienstenplatform, conform de architectuurblauwdruk van NDE, opzetten waarin erfgoedinstellingen hun brandweercollecties kunnen ontsluiten en presenteren aan een breed publiek.
Ondersteuning vanuit het kernteam
Het Verbonden digitaal erfgoed team, bestaande uit Marg van der Burgh (programmamanager), Renée Schilling (programmacoördinator), Annelynn Koenders (programmacoördinator), Bob Coret (technisch adviseur) en Enno Meijers (Chief Technologie Officer, NDE) staat erfgoedinstellingen bij in de voorbereiding en uitvoering van de projecten.
Bij de uitvoering van de projecten is er regelmatig contact met het kernteam over de voortgang van de projecten door middel van tussentijdse rapportages of via direct contact als (complexe) problemen zich voordoen. Ook organiseert het kernteam minimaal twee keer per jaar een kennismiddag om elkaar te informeren en inspireren over de uitvoering van de projecten en worden er (op aanvraag van de projectleiders) inhoudelijke kennissessies gehouden met experts.
Contact en inspiratie
Wil je meer weten over de programmaregeling of het doen van een projectaanvraag? Neem dan contact op met Annelynn Koenders via @email of @email.
Ter inspiratie: op de website van Netwerk Digitaal Erfgoed lees je over verschillende projecten die zijn uitgevoerd in de pilotfase van deze programmalijn zoals het gebruik van het open source collectiebeheerssysteem Omeka S door Tresoar, de Universiteitsbibliotheek van Maastricht en de Universiteitsbibliotheken van Leiden.
Of lees de ervaringen van de Athenaeumbibliotheek. Zij vertellen hoe zij zich als kleine organisatie hebben aangesloten bij de nieuwe ontwikkelingen om haar collectie klaar te stomen voor linked open data.