Digitale preservering: hoe we onze digitale collectie toegankelijk houden

Bij de KB is veel kennis in huis over digitale preservering: het toegankelijk houden van onze digitale collectie op de lange termijn. Zo zorgen we dat onze digitale collectie compleet en betrouwbaar blijft. Onze kennis hierover delen we binnen het Netwerk Digitaal Erfgoed. Lees op deze pagina meer over onze expertise digitale preservering. 

Wat doet de KB aan digitale preservering? Met welk resultaat? En hoe helpen we andere erfgoedinstellingen?

De KB draagt zorg voor het geschreven woord. Het beheren en ook op de langere termijn toegankelijk houden van digitale bestanden als publicaties en websites hoort daarbij. Dit is wat wij doen: 

• We ontwikkelden een preserveringsbeleid. Hierin staat hoe je digitaal materiaal bewaart met behoud van integriteit en authenticiteit. Oftewel: zonder dat er iets per ongeluk gewijzigd wordt aan de bestanden, en met de garantie dat toekomstige gebruikers de publicatie of website zien zoals deze ooit verschenen is.
• We hebben kennis over het traject dat een organisatie moet doorlopen om het certificaat te behalen dat aantoont dat je een betrouwbaar digitaal archief hebt, het CoreTrustSeal.
• We delen onze kennis en ervaring met het Netwerk Digitaal Erfgoed. In dit netwerk komen Nederlandse instellingen op het gebied van cultuur, erfgoed, onderwijs en onderzoek samen. Zie onder andere de wegwijzer certificering en de wegwijzer duurzaamheidsbeleid.
• We beheren namens het Netwerk Digitaal Erfgoed het nationaal register webarchieven.
• We beheren het Kostprijsmodel, het model dat de kosten van duurzame toegankelijkheid zichtbaar maakt. De KB doet ook dit namens het Netwerk Digitaal Erfgoed.

Door na te denken over digitale preservering is onze digitale collectie ook in de toekomst veilig. Het opslaan van digitale bestanden kent namelijk risico’s. De bestanden kunnen beschadigd raken, bijvoorbeeld omdat de cd-rom waar het bestand op staat kapotgaat. Ook kunnen bestandsformaten verouderen, waardoor ze niet meer ondersteund worden door moderne computers.

Bij digitale preservering denk je na over deze risico’s. Als je het risico kent, kun je namelijk ook nadenken over een eventuele oplossing. Als je bijvoorbeeld op tijd doorhebt dat een bestandsformaat niet meer ondersteund zal worden, kun je het bestand omzetten naar een ander formaat. Zo zorgen we dat digitale bestanden veilig bewaard worden, ook voor latere generaties.

De afgelopen jaren heeft de KB veel aandacht besteed aan preservering. Met succes:

• De KB bewaart meer dan 1,5 petabyte aan digitaal materiaal. Dat zijn meer dan een miljard bestanden en naar schatting meer dan 60 miljoen publicaties.
• Bij die 60 miljoen publicaties zitten zo’n 88.000 e-books.
• De KB archiveert Nederlandse websites. Dit zijn er inmiddels bijna 21.000.
• In 2021 heeft de KB het CoreTrustSeal behaald. Dit certificaat toont aan dat het digitale archief van de KB voldoet aan de basiseisen van een betrouwbaar digitaal archief.

• preservering
• onderzoek doen
• digitalisering
• erfgoed

Digital Preservation Officers

• Daniel Steinmeier
• Sam Alloing

Metadataspecialisten digitale preservering

• Inge Hofsink
• Susanne van den Eijkel