Werken met metadata

In de collectie van de KB vind je miljoenen boeken, kranten en tijdschriften. Die zijn allemaal zorgvuldig beschreven, volgens een bepaalde standaard en structuur. Zulke beschrijvingen van gegevens heten ook wel metadata. Metadateren is een expertise van de KB.

Metadata zijn nodig om de publicaties in de collectie van de KB te kunnen vinden. Dat kan bijvoorbeeld via de KB-catalogus. Daar kun je ze opvragen, zodat je ze kunt inzien. Metadata zijn ook nodig om digitale publicaties voor de toekomst toegankelijk te houden. 

De metadata van de collecties van de KB zijn niet alleen belangrijk voor de diensten van de KB zelf, zoals de catalogus of Delpher. Ook voor anderen kunnen ze waardevol zijn. Denk bijvoorbeeld aan bronnen die worden gebruikt door Wikipedia of bij wetenschappelijk onderzoek. 

Bij de KB hebben we de werkzaamheden voor metadata verdeeld over 3 domeinen:

• Bibliografische metadata: voor het toegankelijk maken van publicaties. Hiervoor gebruiken we de Pica+-standaard. Ook werken we aan een overgang naar internationale standaarden voor metadata, zoals Marc21, IFLA LRM en RDA.
• Behoudsmetadata: voor het duurzaam toegankelijk houden van digitale publicaties. De basis hiervoor zijn het model OAIS, de richtlijnen voor betrouwbare digitale archieven (ISO-16363) en de metadatastandaard PREMIS.
• Bruikbaarheidsmetadata: voor hergebruik door anderen. Hierbij hebben we vooral aandacht voor het beschikbaar stellen van metadata voor diensten en als linked data via http://data.bibliotheken.nl/. We gebruiken vooral de schema.org-standaard.

Goede metadata zijn belangrijk om mensen en informatie samen te brengen. Ze geven de collectie betekenis. Zo kan een gebruiker de collectie makkelijker doorzoeken. Met goede metadata blijft de collectie van de KB ook in de toekomst zichtbaar, houdbaar en bruikbaar.

Het resultaat van het werk van de experts is heel veel bestanden vol met metadata. Gebruikers van de diensten van de KB, zoals de KB-catalogus, DBNL of Delpher kunnen met deze metadata de juiste tekst makkelijk terugvinden. Ook collega’s van de KB gebruiken metadata om papieren en digitale collecties goed te kunnen bewaren.

• Inge Hofsink, metadataspecialist
• Richard Ligtenberg, metadataspecialist
• Fiona Rombouts, contentanalist
• Sjoerd Bakker, contentanalist
• Meta van der Waal, metadataspecialist
• Sita Bhagwandin
• Renske Koster
• Sanne Kool

• @email

• Linked data
• Digitale preservering
• Helpdesk Resource Description and Access (RDA)
• International Standard Name Identifier (ISNI)
• Automatisch metadateren met de Demosaurus
• ISSN Centrum Nederland 
• NBN Registration Agency: een dienst van de KB